ABD Enerji Bakanı Rick Perry, 11 Aralık Salı günü enerji gündemli bir dizi temasta bulunmak üzere Erbil’i ziyaret etti. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani, Perry’yi Erbil Uluslararası Havalimanı’nda karşıladı. İlk olarak Mesut Barzani ile görüşen Perry görüşmeden sonra Mesut Barzani ile ortak bir basın açıklaması yaptı. Söz konusu açıklamada IKBY ve ABD arasındaki karşılıklı ilişkilerin önemine ve bölgedeki enerji kaynaklarıyla daha iyi bir gelecek inşa edilebileceğine vurgu yapılmıştır. Akabinde Başbakan Neçirvan Barzani ve Kürdistan Güvenlik Konseyi Başkanı Mesrur Barzani ile görüşen Perry’nin heyetinde, ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Douglas Silliman da hazır bulunmuştur. Görüşmede genel olarak Erbil-Washington ilişkileri ve Erbil-Bağdat arasındaki sorunların çözümü ele alınsa da görüşmenin nihai amacı, ABD Enerji Bakanının arabuluculuğuyla Erbil ile Bağdat arasında siyaset ve enerji alanlarında var olan problemlerin çözüme kavuşturulmasıdır.

Erbil ile Bağdat arasındaki siyasi gerilim, Irak merkezî hükûmetin uzun süredir Erbil’e Kerkük petrollerinden payına düşen miktarı vermemesiyle başlamış ve memurlarının maaşını bile ödeyemeyecek duruma düşen IKBY ile Bağdat arasında ipler gerilmiştir. Kerkük’ün bölgesel konumunu netleştirmek adına Eylül 2017’de referandum kararı alınması ise zaten bozuk olan ilişkileri daha derin bir çıkmaza sokmuştur. Fakat Irak’ın eski başbakanı İbadi’ye karşı Mesut Barzani’nin de desteklediği Adil Abdul Mehdi’nin Irak Başbakanı seçilmesi mevcut problemlerin çözümüne ivme kazandırabilir.

Perry, Erbil’de yürüttüğü temaslar sırasında yeni başbakanın enerji sektöründeki problemleri hızlı bir şekilde çözebileceğine inandığını ifade ederek iki yönetim arasında karşılıklı bir uyumun sağlanması gerektiğini vurgulamıştır. Perry’nin bu tutumunun en önemli amacı ise Irak’ta bulunan İran karşıtı siyasi gruplar arasında birlik sağlamak ve bunun sonucunda İran’ın ülkedeki hegemonyasını zayıflatmaktır.

Irak’ta Erbil ile Bağdat hükümetleri arasında siyasi bir anlaşmazlığa sebebiyet verecek önemli hususlardan biri enerji kaynaklarıdır. Kerkük şehri hâlihazırda 12 farklı Haşdi Şabi gurubunun kontrolü altındadır. Kentte güvenlik ve istikrarın olmadığı ve insanların kaçırılıp öldürüldüğüne ilişkin haberler gelmektedir. Şehrin en önemli zenginlik kaynağı olan petrol Haşdi Şabi’nin kontrolünde Süleymaniye üzerinden İran’a tankerler yoluyla taşınmaktadır. Her ne kadar bu trafik, İran yaptırımlarının devreye girmesiyle belli bir miktarda azalsa da İran’a petrol sevkiyatı hâlâ sürmektedir. Nitekim İran Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene, Eylül 2018’de yaptığı açıklamada, Tahran yönetiminin Kerkük petrolünü tankerlerle taşımaya devam edeceğini bildirmiştir. Dolayısıyla ABD’nin İran’a uyguladığı petrol ambargosunun etkin bir şekilde yürütülmesi için Irak ve İran arasındaki enerji iş birliğine son verilmesi gerekmektedir. ABD’nin enerji sektöründe hem IKBY’den hem de Bağdat’tan bir diğer isteği de petrol üretiminin artırılmasıdır. Böylelikle ABD, İran’a uygulanan yaptırımlar sonucunda uluslararası petrol piyasalarında İran’ın petrol ihracatındaki düşüşten kaynaklanacak azalmanın belli bir kısmını Irak petrolleriyle dengelemeyi ve petrol fiyatlarındaki olası bir artışı engellemeyi amaçlamaktadır. Bu anlamda, ABD’nin yürüttüğü yoğun müzakereler sonucu Kerkük-Ceyhan boru hattından Türkiye’ye petrol sevkiyatı yeniden başlamıştır. ABD Enerji Bakanı, Erbil’deki temaslarında gerek Irak merkezî yönetimine gerekse de IKBY’e petrol üretiminin artırılmasına ilişkin mesaj vermiştir. Irak ise şimdiye kadar petrol üretiminde bir artışa gitmemiştir.

Sonuç olarak ABD Enerji Bakanı Rick Perry aracılığıyla IKBY ile Irak merkezî yönetimi arasındaki sorunların çözüme kavuşturulması, İran’ın Irak üzerindeki siyasi ve ekonomik etkisinin kırılmasını kolaylaştıracaktır. Erbil bu doğrultuda Washington yönetimine yeşil ışık yakmış ve Kerkük petrollerinin ihracatı konusunda olduğu gibi Bağdat’la uzlaşmak için de üzerine düşen rolü yerine getireceği sinyalini vermiştir.