پژوهشگر سرشناس مسایل امنیتی و گروه های تندرو و منتقد سرسخت شبه نظامیان مورد حمایت ایران در عراق، هشام هاشمی شامگاه دوشنبه ١٦ تیر، مقابل منزل مسکونی خود در شرق بغداد با ضرب گلوله "فردی ناشناس" به قتل رسید.

هاشمی که پیش از اشغال عراق به تحقیق در مورد گروه های بنیادگرا اشتغال داشت و در اواخر دوران حزب بعث به زندان افتاد، پس از اشغال این کشور در سال ٢٠٠٣ به همراه گروه های جهادی با نیروهای امریکایی درگیر و بار دیگر راهی زندان شد. طی این دوران با سران گروه های افراطی و سازوکار آنها آشنایی یافت. پس از خروج از زندان، به کار در حوزه مطبوعات و تحقيق در زمینه گروه های افراطی و مسلح روی آورد. او چند بار نیز به عنوان مشاور امنیتی در دستگاه های امنیتی عراق مشغول به کار شد.

هاشمی جزو اولین افرادی بود که تحقیقات مهمی در مورد داعش منتشر کرد و نام حقیقی سرکردگان آن گروه را فاش ساخت. به این دلیل، از طرف این گروه مرتد شمرده شد. سه کتاب مهم از او در زمینه گروه های تندرو انتشار یافت: "گزیده ای از تاریخ القاعده در عراق"، "داعش از درون" و "جهان داعش". پس از افول داعش در عراق و به صحنه آمدن شبه نظامیان هوادار ایران، او تحقیقات خود را بر روی آنها متمرکز کرد، به طوری که در سالهای اخیر به عنوان مهمترین کارشناس گروه های مسلح وابسته به ایران شناخته شد.

دیدگاه ها

هاشمی از اولین افرادی بود که از نام حقیقی برخی فرماندهان حشد طرفدار ایران را که با نامهای مستعار توئیت می زدند، خبر داد. یک هفته پیش از ترور، تحقیق مفصلی تحت عنوان "اختلافات درونی در حشد شعبی" منتشر کرد. از آخرین نوشته هایش، می توان به مقاله "رودررویی با گروه های دو رگه" اشاره کرد. منظور از گروه های "دو رگه" آنهایی هستند که هم در داخل ساختار حکومت و هم خارج از آن به فعالیت می پردازند. آنها از یک طرف به نمایندگي پارلمان و تصدی پستهای حساس در وزراتخانه ها دست یافتند و نیروی مسلح قانونی نیز دارند و از دولت حقوق و امکانات دریافت می کنند، اما به طور همزمان گروه های مسلح دیگری خارج از کنترل دولت دارند و خارج از اراده آن و گاهی خارج کشور نیز به جنگ می پردازند. به اعتقاد هاشمی، کتائب حزب الله عراق جزو این گروه هاست.

پس از دستگیری گروهی از افراد کتائب حزب الله توسط نیروهای مبارزه با تروریسم در ارتباط با راکت پراکنی به شماری از پایگاه های امریکا در عراق، او از اولین افرادی بود که جزئیات کامل این عملیات را در رسانه ها مطرح کرد که بر اثر آن، مورد تهدید قرار گرفت. پس از تهدید نخست وزیر توسط سخنگوی کتائب حزب الله، ابوعلی عسکری، هاشمی به عنوان شخصی که کاملا از اوضاع کشور آگاه است، اظهار داشت که کاظمی از قدرت نظامی، قانونی و مالی کافی برای کنترل تمامی گروه های مسلح خارج از اراده دولت برخوردار است، ولی فاقد اراده سیاسی لازم برای حل این معضل است. به علاوه، وی خواستار تأسیس کمیته ای برای خلع سلاح نیروهای غیر دولتی و آغاز گفتگو برای ادغام همه نیروهای مسلح زیر چتر دولت شد. در یکی از آخرین تحقیقات هاشمی که فرصت انتشار نیافت و بخشهایی از آن در اختیار دوستانش قرار گرفت، او با استفاده از منابع و اسناد دولتی به این نتیجه رسید که حزب الله لبنان به کمک طرفدارانش در عراق، سالیانه حدود سیصد میلیون دلار از اموال عراق به دست می آورد.

تهدید از طرف گروه های هوادار ایران

با اینکه هاشمی در تحلیلهای خود به صورت منطقی و بی طرفانه به تحلیل مسایل می پرداخت، اما نوشته های اخیرش موجب شد رسانه های وابسته به گروه های مسلح طرفدار ایران از قبیل شبکه ماهواره ای العهد -وابسته به عصائب اهل حق-، آشکارا او را به مزدوری آمریکا، عربستان و امارات متهم کنند. از نظر آنها، کاظمی، او را برای تخریب حشد به کار گرفت. در فیلمی به نام "عقاب عربها" كه تهیه کننده آن معلوم نیست، هاشمی به عنوان مزدور دو جانبه (داعش و آمریکا) و فردی که تلاش دارد عراق را از محيط "عقیدتی" خود جدا کند، معرفی می شود. البته هاشمی اولین کسی نبود که از طرف گروه های مورد حمایت ایران در عراق به این نوع اتهامات، متهم می شود و سپس به قتل می رسد. چندی پیش همین سرنوشت برای احمد عبدالصمد، گزارشگر شبکه "دجله" رقم خورد.

پس از ترور این تحلیلگر سرشناس، علاوه بر محکومیت این جنایت توسط سفارت ایران در بغداد، حشد شعبی نیز آن را محکوم کرد. حدود یک ساعت پس از حادثه، خبرگزاری فارس در توئیتی اعلام کرد که داعش مسئولیت این ترور را به عهده گرفت، اما خبری از این اقدام در رسانه های شناخته شده داعش نبود. به گفته تعدادی از دوستان هاشمی از جمله علی مکدام، معن حبیب، غیث تمیمی و...، او چند روز پیش از ترور، به آنها اطلاع داده بود که از طرف کتائب حزب الله مورد تهدید قرار گرفته است.

پیامهای ترور

-  قتل هاشمی که از دوستان و مدافعان کاظمی است، می تواند تهدید به خود نخست وزیر باشد.

-  پیام دیگر ترور به جامعه مدنی و فعالان اجتماعی و جوانان وطن خواه این است که وقتی هاشمی شناخته شده در سطح بین المللی به این سادگی و جلوی دوربینها و دم در خانه خود کشته می شود، هر کس که به انتقاد از گروه های مسلح طرفدار ایران بپردازد، جان او ایمن نخواهد بود.