Cumhurbaşkanı Ruhani’den Yeni Atamalar

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani danışman kadrolarına yeni atamalar yaptı. Ruhani, Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanı olan Rıza Fereci Dâna’yı Bilim Danışmanı, eski savunma bakanı ve Ruhani’nin eski başdanışmanı olan Ekber Türkan’ı da Kentsel Dönüşüm İşleri Danışmanı olarak atadı.

Hamenei’den Ahmedinejad’a Tepki

Devrim Rehberi Ali Hamenei, 27 Aralık Çarşamba günü yaptığı konuşmada son günlerde sürekli yargıyı eleştiren eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’a isim vermeden tepki gösterdi. Hamenei, Ahmedinejad’ın yargı ve diğer devlet adamlarına yaptığı suçlamalara ‘hâlihazırda ya da eskiden yetki sahibi olan hiç kimsenin devlet aleyhinde konuşmaya hakkı yoktur’ şeklinde tepki gösterdi. Buşehr şehrine giden Ahmedinejad ise bir vatandaş tarafından kendisine Rehber'in eleştirilerinin hatırlatılması üzerine ‘Rehber’in görüşüyle uyuşmasa bile düşünceni ifade etme hakkın vardır. Farklı düşünüyoruz diye gidip ölelim mi?’ ifadelerini kullandı.

Protesto Gösterileri Yayılıyor

İran’da son dönemlerde yapılan zamlar halkın tepkisini çekti. 28 Aralık Perşembe günü Meşhed, Nişabur ve Kaşmer şehirlerinde halk sokağa döküldü ve fiyat artışlarını protesto etti. Pahalılık ve işsizliğe tepki gösteren protestocular, Cumhurbaşkanı Ruhani aleyhinde sloganlar attı. 29 Aralık Cuma ise Kirmanşah ve Tahran halkı protesto gösterisi düzenledi. Olaylarla ilgili açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri, ekonomik sorunların diğer sorunların bahanesi olduğunu ve işin aslının siyasi olduğunu savunarak gösterilerde hükümet muhaliflerinin eli olduğu imasında bulundu.

Ali Mutahhari’den Kanunun Uygulanmamasına Tepkisi

Meclis Birinci Başkanvekili Ali Mutahhari yaptığı açıklamada, olası bir deprem durumunda kullanılmak üzere inşa edilmesi düşünülen 100 bin barınak için mecliste yasalaşan kanunun tam anlamıyla uygulanmadığını söyledi.

Tahran Polisinden Kılık Kıyafet Açıklaması

Tahran Polis Teşkilatı Başkanı Hüseyin Rahimi, örtünme konusunda İslami kurallara uymayanların artık gözaltına alınıp haklarında tutanak tutulmayacağını ve bunun yerine söz konusu kişilerin eğitime tabi tutulacaklarını açıkladı. Rahimi ayrıca, şimdiye kadar bu eğitimlere 121 oturumda toplam 7913 kişinin katıldığı bilgisini paylaştı.

Ev Hapsindeki Liderlerle Görüşme Yumuşatıldı

Hükümet Sözcüsü Muhammed Bakır Nobaht, kendisine yöneltilen bir soru üzerine Milli Güvenlik Yüksek Konseyi kararıyla ev hapsindeki liderlerle görüşme şartlarının yumuşatıldığını söyledi. Nobaht, kendisine şu ana kadar sadece bazı politikacıların Mehdi Kerrubi ile görüştüğünün, MirHüseyin Musevi ve eşi ile ise görüşülemediğinin hatırlatılması üzerine konuyu takip edeceklerini belirtti.

Ali Laricani’den Açıklamalar

Meclis Başkanı Ali Laricani 24 Aralık Pazar günü Pakistan'ın başkenti İslamabad'da gerçekleştirilen terörle mücadele konferansında Türkiye, Pakistan, Rusya, Çin ve Afganistan meclis başkanlarıyla bir araya gelmişti. Pakistan dönüşü gazetecilere açıklamalarda bulunan Laricani, Pakistan’da gerçekleştirilen toplantıda terörizmle mücadele tedbirlerinin görüşüldüğünü aktardı. Laricani, toplantıda bölge ülkelerinin terörizmle mücadele için istihbarat ve güvenlik alanlarında işbirliği yapması yönünde karar alındığını da belirtti.

40 Milyon İranlı Açlık Sınırında

İmam Humeyni Yardım Komitesi Başkanı Perviz Fettah, açlık sınırı konusunda farklı verilerin bulunduğunu ancak devlet kaynaklı araştırmalara göre 40 milyon İranlının yoksulluk sınırının altında yaşadığını söyledi.

İran'ın BM'deki Myanmar Toplantısına Katılmamasına Eleştiriler

Myanmar hükümetine, “Arakanlı Müslümanlara yönelik sistematik insan hakları ihlallerine ve askeri operasyonlara son vermesi” çağrısı yapan karar tasarısının oylandığı BM Genel Kurulu'nda İran temsilcisinin bulunmaması eleştirilere yol açtı. Tahran yönetiminin pragmatist bir politika izleyerek stratejik ilişkiler geliştirdiği ve tasarıya ret oyu veren Çin ve Rusya’ya karşı toplantıya katılmadığı değerlendirmesi yapıldı. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi ise ülkesinin bazı teknik nedenler yüzünden oy kullanmadığını söyleyerek, BM Sekreterliği’ne bir mektup göndererek Genel Kurul kararını kabul ettiğini açıkladı.

Laricani’den Irak Açıklaması

Meclis Başkanı Ali Laricani 28 Aralık Perşembe günü Irak Gençlik ve Spor Bakanı Abdulhasan Abdulreza ile yaptığı görüşmede İran’ın Irak’a her türlü desteğe hazır olduğunu ve ilişkilerin sadece güvenlik ve siyasi alanlarla sınırlı kalmayıp sosyal, ekonomik ve spor gibi diğer alanlarda da gelişmesi gerektiğini ifade etti.

Shell ve Total İran Petrol Tankerlerini Kiraladı

İran Milli Tanker Şirketi (NİTC) Genel Müdürü Sirus Kiyan Ersi’nin yaptığı açıklamada İran’ın P5+1 ülkeleriyle yaptığı nükleer anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından TOTAL ve SHELL gibi büyük petrol şirketlerinin, NİTC’nin petrol tankerlerini kiraladığı iddiaları yer aldı.

Gazprom, İran-Umman Doğalgaz Boru Hattı Projesine Talip

Petrol Bakanı Yardımcısı ve Petrol Milli Firması Başkanı Ali Kardor, Rusya’nın Gazprom firmasının İran-Umman Doğalgaz Boru Hattı Projesine ortak olmaya talip olduğunu açıkladı. Gazprom dergisine konuşan Kardor, hâlihazırda İran Petrol Milli Firması ve Gazprom’un İran’da LNG üretimi, Ferzad-A, Ferzad-B ve Kuzey Pars sahalarında bazı projeleri birlikte yürütme konusunda müzakere ettiklerini ve iki tarafın geçen ay bir anlaşma imzaladıklarını kaydetti. İran-Umman Doğalgaz Boru Hattı Projesi, İran gazını Birleşik Arap Emirlikleri’nden geçmeden doğrudan Umman’a ulaştırmayı hedefliyor. Boru hattı sayesinde İran’ın günlük 28.3 milyon metreküp gazı doğrudan Umman’a ulaştırabileceği tahmin ediliyor.

Türkiye ve İran Meclis Başkanları Görüştü

Resmî temaslar için Pakistan'ın başkenti İslamabad'da bulunan TBMM Başkanı İsmail Kahraman, 25 Aralık Pazartesi günü Pakistan'ın ev sahipliğinde Rusya, Afganistan, İran ve Çin Meclis temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen Terörle Mücadele ve Bölgesel Bağlantılık konulu konferans sonrasında katılımcı ülkelerin temsilcileriyle heyetler arası temaslarda bulundu. İsmail Kahraman, terör örgütü PKK'nın Irak’taki faaliyetlerinin sadece Türkiye'yi değil Irak ve İran'a da ulusal güvenlik tehdidi oluşturduğunu anlattı ve bu örgütün kökünün beraberce kazınmasının önemine işaret etti. İran İslami Şura Meclisi Başkanı Laricani PYD'nin Suriye'de bütünlüğü tehdit ettiği yönünde Türkiye ile aynı görüşte olduklarını ancak çözüm yolunu merak ettiklerini söyledi. Laricani ayrıca PKK ve onun kollarının İran’da asla nefes alamayacaklarını ve İran’ın bu örgütle hiçbir ilişkisinin bulunmadığını da vurguladı.

İran'dan Bahreyn'in İddialarına Tepki

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, Bahreyn Dışişleri Bakanı Şeyh Halid bin Ahmed bin Muhammed El Halife’nin Twitter'dan paylaştığı İran karşıtı açıklamalarına tepki göstererek, muhteşem bir tarih, kadim ve parlak bir medeniyetin beşiği olan İran hakkında açıklama yapamaya bu ülkenin hakkının olmadığını belirtti. Kasımi, Bahreyn’in yabancı güçlerin himayesine sığınarak halk iradesini bastırdığını vurguladı. Bahreyn Dışişleri Bakanı Halid Bin Ali Halife, BM Kudüs oylaması öncesinde paylaştığı twitte İran’ı faşizmle suçlayarak İran tehlikesine karşı birlikte savaşılan bir dönemde ABD ile tali bir mesele için kavga çıkarmanın hiçbir faydasının olmadığını ifade etmişti.

Kâğıt Vizeler Kaldırılıyor

Dışişleri Bakan Yardımcısı Hasan Kaşkavi seyahat acentalarıyla yaptığı görüşmede önümüzdeki Ramazan ayından önce kâğıt vizelerin kaldırılacağını ve daha modern ve işlevsel bir sisteme geçileceğini açıkladı. Kaşkavi aynı zamanda havaalanlarında uygulanan On Arrival vize sisteminin de yakında uygulamaya konulacağını açıkladı.

Ruhani Hristiyanların Yeni Yılını Kutladı

İran Cumhurbaşkanı Ruhani 25 Aralık Pazartesi günü dünya liderlerine ve Papa’ya gönderdiği mesajlarda Hz. İsa’nın doğumunu ve Hristiyanların yeni yılını kutladı. Ruhani, günümüz dünyasındaki ahlaki sorunlara, adaletsizliklere, acılara ve çilelere dikkat çekerek, devlet adamları, âlimler ve dini düşünürlerin en önemli görevinin yardımlaşma yoluyla, barış, huzur, itidalle dolu, şiddet ve radikalizmden uzak güzel bir dünya kurmaları olduğunu belirtti. Ruhani mesajının sonunda dünya liderleri ve milletlerine saadet ve onur dolu bir yıl diledi.

Türk Şirketlerine Ambargo Uyarıları

Geçtiğimiz hafta Alman teknoloji firması SAP, Türkiye’deki müşterilerinin İran ile iş yapmadıklarını “taahhüt” eden bir hukuki metin göndermiş ve bunu imzalamalarını istemişti. Bu hafta bazı ABD’li firmaların da bu yönde talepte bulunduğu gündemde yer bulmaya başladı. ABD’li Microsoft ve NetApp gibi şirketler Türk firmalarına bu tür taahhüt belgeleri ya gönderiyorlar ya da göndermeyi planlıyorlar. İran ile iş yapmayı düşünen ya da şu anda iş yapan Türk firmaları bakımından bu oldukça olumsuz bir gelişme. Nitekim ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlar kapsamının genişlemesi ve 41 ilave gerçek ya da tüzel kişinin ambargo kapsamına alınmasının Türk iş adamlarının endişelerini arttırdığı gözlemleniyor.

İran’da Sosyoekonomik Sorunlar Halkın Sokaklara Dökülmesine Neden Oldu

İran, 2011 yılında 600 milyar dolar civarında bir milli gelir seviyesinden 2017 yılında 350 milyarlık bir milli gelir düzeyine geriledi (yaklaşık %40’lık bir azalma). Bu olumsuz gelişme zaten süregelen birçok sosyoekonomik sorunun derinleşmesine neden oldu. Son dönemlerde artan gıda fiyatları, işsizlik ve yoksulluk nedeniyle ülkenin başta Meşhed olmak üzere bazı şehirlerinde ciddi gösterilerin düzenlenmesine neden oldu. Ülkede gösterilerin artarak devam edeceğine yönelik haberler geliyor.

İran Körfez Bölgesinden İç Kesimlere Su Taşıma Projesi Finansman Sorunu Çözüldü

İran’da insan kullanımına uygun tatlı su kaynaklarının yaklaşık %89’u tarımsal sulamada, %8’i hane halkı kullanımına ve %3’ü sanayi üretiminde kullanılıyor. İklim değişikliği, yenilenebilir su kaynaklarının azalması, su ekosisteminin bozulması ve sulamada etkin olmayan yöntemlerin kullanılması gibi nedenlerle İran’da su sorunu giderek derinleşiyor. İç kesimlerde bu sorun çok daha ciddi boyutlarda. Bu sorunu çözmeye yönelik bir proje olan ve Körfez bölgesinde yer alan ırmakların/nehirlerin sularını Hürmüzgan, Kerman ve Yezd bölgelerine taşınmasını sağlayacak olan ve yatırım bedeli 1,4 milyar doları bulan proje için finansman kaynaklarının temin edildiği bildirildi. Bu projenin bir olumsuz yönü suyun taşındığı Körfez bölgesinde kullanılan su miktarının azalması ve dolayısıyla bu bölgedeki ekosistemin bozulması. Körfez bölgesinde yaşayan halk bu projeye karşı.

Ruhani, Ermeni Ailesini Ziyaret Etti

İran Cumhurbaşkanı Ruhani, 24 Aralık Pazar günü Ermeni George Keşiş Hartun’un ailesini ziyaret etti. Ruhani, miladi 2018 yeni yılın yaklaştığı şu günlerde bir Ermeni ailesini ziyaret ederek, ailenin nezdinde tüm Ermenilerin yeni yılını kutladı ve aileye sabır diledi. Çünkü George Keşiş Hartun, 1988 yılında Batı Gilan bölgesinde 26 yaşında askerî bir çatışmada hayatını kaybetmişti.

190 Bin Orta Öğretim Öğrencisi Okula Gitmiyor

Okuma Yazma Seferberliği Kurumu Başkanı Ali Bakirzade, 10 ila 19 yaşları arasında 190 Bin öğrencinin okula gitmediğini açıkladı.

Saravan Sınırında Silahlı Çatışma

Sistan ve Beluçistan eyaletinin Saravan ilçesi Henk sınırında 25 Aralık Pazartesi günü sabah saatlerinde uyuşturucu kaçakçıları ile güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada 1 sınır güvelik muhafızı ve iki uyuşturucu kaçakçısı hayatını kaybetti. Çatışmada yaklaşık 2 ton uyuşturucu madde ele geçirildi.

Bu Yıl Çocuklara En Çok Hangi İsimler Verildi?

İran Nüfus ve Kayıt İşleri Seyfullah Ebu Turabi, bu yılın ilk 9 ayında İran’da 1.138.246 yeni doğumun ve 276.392 vefatın kaydedildiğini açıkladı. Seyfullah Ebu Turabi, yeni doğan erkek çocuklara sırasıyla en çok Emir Ali, Ali, Mohammed, Ebu’l-Fazl, Emir Hüseyin, Muhammed Taha, Emir Abbas, Hüseyin ve Keyvan isimleri verildiğini; kız çocuklarına ise sırasıyla Fatemeh, Zehra, Helima, Zeyneb, Yesna, Nazenin Zehra, Ava, Reyhane ve Reha adalarının koyulduğunu sözlerine ekledi.

70 Bin Çocuk Sokakta

İran Sosyal Refah Örgütü Başkan Yardımcısı Habibullah Mesudi Ferid, İran’da 70 bin sokak çocuğunun olduğunu, bunların % 95’inden fazlasının ailelerinin bulunduğunu, bu nedenle çalışan çocukların ve sokak çocuklarını ayırt edilmesinin zor olduğunu açıkladı.

Sağlık Kurumlarının % 65’i Depreme Dayanıksız

İran Sağlık Bakan Yardımcısı Dr. Alirıza Reisi, İran’daki sağlık kurumlarının ancak %35’nin depreme dayanıklı binalarının olduğunu açıkladı. Kirmanşah depreminde köylerdeki sağlık kurumlarının %97’sinin zarar gördüğünü ve bundan ders almalarının gerektiğini belirterek, sağlık kurumlarının binaların dayanıklılık durumun taşrada ve köylerde %25’e kadar düştüğünü hatırlattı.

İran Tarihine Ermeni Metinleri Kaynaklık Edecek

19 Aralık Salı günü “Antik İran Bölgesi” oturumların üçüncüsü “Kadim İran Tarihi Yazıcılığında Ermeni Metinlerinin Önemi” başlığı altında düzenlendi. Azadi İslami Üniversitesi Tahran Merkezi Şubesinin İslam Öncesi Tarih Bölümünün doktora öğrencilerinin katkılarıyla düzenlenen toplantıda Dr. Mirza Mohammed Hosni, üniversitenin Edebiyat ve İnsani İlimler Fakültesinin Firdevsi salonunda bir konuşma yaptı. Kadim İran Tarihi ile ilgili yazılı metinlerin azlığına işaret etti ve Miladi V.-VII. yüzyıllarda Ermeni tarihçiler tarafından kaleme alınan metinlerin İran tarihi için önemli olduğunu bazı eserlerin isimlerini söyleyerek dile getirdi.

Urumiye Şehri, 2018’de İran’ın Kitap Başkenti

Batı Azerbaycan Eyalet Valiliği Siyasi ve Güvenlik İşlerinden Sorumlu Yardımcısı Alirza Radfer, Urumiye şehrinin 2018 yılında İran’ın kitap başkenti olacağını açıkladı. Bunu fırsat bilerek Urumiye’de kitap okumayı yaygınlaştırmak ve kitap okurlarına iyi hizmet verebilmek için camilerde, okullarda ve halka açık mekanlarda gerekli alt yapı çalışmalarının yapılmaya başlandığını dile getirdi.

Fars Dili Kurumunda Hindistan ve Anadolu Konulu Ortak Toplantı Düzenlendi

23 Aralık Cumartesi günü Tahran’da İran Fars Dili Kurumunda (Ferhangistan) “Hindistan ve Anadolu” konulu ortak toplantı düzenlendi. Toplantıda Fars Dil Kurumu Üyesi Dr. Muhammed Ali Movahed, Delhi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Çender Şikher, Selçuk Üniversitesi Mevlâna Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ali Temizel, Elburz Ferhengiyan Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Nasrullah Salihi, Dr. Muhammed Tâki Emami Hoyi ve Muhammed Rıza Nasiri konuşma yaptılar. Toplantıya çeşitli üniversitelerden akademisyenler katılırken; Dr. Movahhed, “Türk Edebiyatı’nın İran Edebiyatı Üzerindeki Etkisi”, Çender Şikher “Esed Beyg Kazvini” isimli eserini tanıttı. Prof. Dr. Ali Temizel de “Türkiye’deki Yazma Eser Kütüphaneleri” başlıklı konuşmasını gerçekleştirdi. Ayrıca Emami Hoyi’nin “Osmanlı İmparatorluğu Tarihi” kitabı ve Ferhangistan tarafından yayımlanan Anadolu Araştırmaları Dergisi’nin üçüncü sayısı tanıtıldı.

İran-Ermenistan Arasında Bilimsel Alanda İşbirliği

İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Siyasi ve Uluslararası Araştırmalar Bürosu ile Erivan Devlet Üniversitesi arasında bilimsel araştırmalar konusunda işbirliği anlaşması yapıldı. İran Dışişleri Bakanlığı Siyasi Çalışmalar ve Uluslararası İlişkiler Ofisi Kafkasya Bilimsel Araştırmalar Merkezi Başkanı Ali Reza Begdili, Erivan Devlet Üniversitesi Rektörü Aram Simonyan ile görüştü. Yapılan görüşmede iki ülkenin araştırma merkezleri ve üniversiteleri arasında bilimsel işbirliğine değinildi. Ali Reza Begdili, Araştırma Merkezi ve Erivan Devlet Üniversitesi arasında diplomasi, bölgesel ve uluslararası alanlarda ortak bilimsel araştırmalar yapılması talebinde bulundu. Aram Simonyan da iki ülke arasındaki iyi ilişkilere değinerek Begdili’nin bu talebini memnuniyetle karşıladı.

İran, Azerbaycan ve Irak Arasında Spor Alanında İşbirliği

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de İran, Azerbaycan ve Irak judo federasyonları arasında işbirliği protokolünün imzalandığı belirtildi. İmza törenine İran Judo Federasyonu Başkanı Muhammed Derahşan, Irak Judo Federasyonu Başkanı Samir el-Musavi ve Azerbaycan Judo Federasyonu Başkan Yardımcısı Sadık Sadıkov katıldı. Anlaşmada, üç ülkede düzenlenecek olan farklı yaş gruplarından milli takımlar arasında dostluk maçları ve ortak kamplar düzenleneceği, antrenör ve hakemler için ortak seminer düzenlenmesi ve tecrübe paylaşımı gibi konuların yer aldığı açıklandı.