Çalışma Bakanına Gensoru Hazırlığı

Meclis İçişleri ve Konseyler Komisyonu Başkanı Sebzevar Milletvekili Hüseyin Maksudi Çalışma Bakanı Ali Rebii hakkında 70 imza ile hazırlanan gensoru tasarısının Meclis Başkanlık Divanına sunulduğunu söyledi. Maksudi gensoru tasarısının ‘istihdamda yaşanan sorunlar, iş güvenliğinin olmaması, bakanlıkta gençlerden üst düzey görevlerde faydalanılmaması’ vb. konular nedeniyle verileceğini ifade etti.

Hükümet Sözcüsünden Kabinede Değişikliği Yanıtı

Hükümet Sözcüsü Muhammed Bakır Nobaht son günlerde tartışılan kabine değişikliği hakkında konuştu. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin vakti gelince kabinede değişiklik yapacağını belirten Nobaht son zamanlarda çıkan haberlerin medya spekülasyonları olduğunu vurguladı.

Medyaya göre hükümetin ekonomi takımının ve merkez bankası başkanının değiştirilmesi gündemde.

Ruhani Nükleer Anlaşma Şartını Yineledi

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani nükleer anlaşmayı görüşmek üzere 2 Temmuz Pazartesi günü İsviçre ve Avusturya’ya gitti. Ruhani, Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen ile düzenlediği basın toplantısında İran’ın nükleer anlaşmadaki çıkarlarını kullanabilmesi ve ABD dışındaki diğer ülkelerin İran’ın çıkarlarına dair güvence vermesi durumunda Amerika olmadan nükleer anlaşmaya devam edeceklerini söyledi. Ruhani, İsviçre’de yaşayan İranlılarla yaptığı buluşmada ise Amerika’nın petrol tehdidine cevap verdi. ABD’nin İran petrol ihracatını tamamen durdurmak istediğini ifade eden Ruhani, “Bu ifadenin manasını anlamıyorlar, çünkü ABD yönetimi İran’a bir damla petrol ihracat ettirmeyecekleri iddiasında bulunmuş. Bu tüm bölge petrolünün ihraç edilemeyeceği anlamına gelmektedir. İran petrolü ihraç edilemezken bölge petrolünün ihraç edilmesi mümkün olabilir mi?” dedi. Ruhani, “Eğer bunu yaparsanız sonuçlarına da katlanırsınız.” ifadesini kullandı.

Huzistan’da Tutuklamalar

Huzistan eyaletinde bulunan Hürremşehr ve Abadan’da 30 Haziran Cumartesi akşamı halk yaşanan su sıkıntısını protesto etmek için şehir merkezinde toplandı. Devam eden protesto gösterilerinde halkı sokağa davet ettiği ve halkın taleplerini kötüye kullandığı iddia edilen 35 kişi tespit edilirken 10 kişi gözaltına alındı.

50 Türk Aktivist Tutuklandı

İran’ın Azerbaycan bölgesinin farklı yerlerinde 3-5 Temmuz arasında 50 Türk asıllı aktivist gözaltına alındı. Söz konusu aktivistlerin, merkezi Tebriz olan Doğu Azerbaycan eyaletine bağlı Keleyber kenti yakınlarındaki Babek Kalesi bölgesinde 5 ve 6 Temmuz’da kutlama etkinliği için çağrıda bulunmuşlardı. Diğer 10 aktivist takip altına alınırken bazı aktivistler ise kaleye çıkmaları halinde gözaltına alınacakları yönünde tehdit telefonları geldiğini söylediler.

Instagram Belirsizliği

Ülke Başsavcı Yardımcısı Muhammed Musaddık sosyal paylaşım uygulaması olan Instagram’ın erişime engelleneceğinin gündemde olduğunu ve Başsavcı Muhammed Cafer Muntazıri’nin bu konuyu ciddi bir şekilde incelediğini söyledi. Teknoloji ve İletişim Bakanı Muhammed Cevad Azer Cehromi ise Instagram’ın erişime engellenmeyeceğini ifade etti. İsfahan Savcısı Hüseyin Rahimi de Telegram’ın kullanım izni olmadığını, VPN ile kullanıldığını bunun da cezası olduğunu söylemişti.

Sünni İmama Suikast

Sistan ve Beluçistan eyaletinin Haş şehrinde Cuma imamı olan Sünni din adamı Mevlevi Abdulşekûr’a 5 Temmuz Perşembe sabahı camide uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetti. Yetkililer Abdulşekûr’un şahsi bir meseleden dolayı öldürüldüğünü ileri sürse de olayın nedeni tam olarak bilinmemektedir.

“Altın Sultanı” Yakalandı

Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi “altın sultanı” olarak bilinen ve on ay içinde yaklaşık 2 ton altını toplayan 58 yaşındaki şahsın yakalandığını söyledi. Meclis Ekonomik Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu Başkanı Emir Huceste ise ortada bir rantın döndüğüne işaret ederek yurtdışından araba sipariş vermenin yasaklanacağını önceden haber alan beş ailenin lüks otomobilleri ülkeye soktuğunu söyledi. Huceste bu şekilde ülkeye yüz binden fazla aracın ülkeye sokulduğunu belirtti.

Trump’ın Petrol Fiyatlarına Etki Eden Açıklamalarına İran’dan Uyarı

İran’ın OPEC Temsilcisi Hüseyin Kazımpur Erdebili 5 Temmuz Perşembe günü yaptığı açıklamada ABD Başkanı Donald Trump’a seslenerek petrol fiyatları ile ilgili yaptığı çirkin açıklamaları sona erdirmesini istedi. İranlı yetkili Trump’ın Twitter’da art arda gelen çirkin paylaşımlarından sonra petrol fiyatlarında 10 dolarlık bir artış yaşandığını belirtti. Erdebili açıklamasını Trump’a hitaben “sürekli attığınız çirkin mesajlar yüzünden dünyadaki ham petrol fiyatları yükselişe geçti. Lütfen bu duruma bir son verin, aksi taktirde küresel ham petrol fiyatları yükselmeye devam edecek” sözleriyle sonlandırdı.

Ruhani’den Hürmüz Boğazı Tehdidi

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ABD’nin İran’ın petrol ihracatını tamamen durdurma tehdidine oldukça tartışmalı bir ifadeyle karşılık verdi. Ruhani’nin İran petrolü ihraç edilmediği takdirde tüm bölge petrolünün ihraç edilmesinin bir garantisi olmadığı şeklindeki sözleri uzmanlar tarafından Hürmüz Boğazı’ndan geçişleri engelleme tehdidi olarak algılandı.

Hürmüz Boğazı’nın Kapanmasına Dair İran ve ABD’nin Karşılıklı Açıklamaları

Hasan Ruhani’nin Hürmüz Boğazı’nın kapatabileceği ile ilgili olarak imalı tehdidinden sonra, İranlı ve ABD’li yetkililerden açıklamalar geldi. Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma ihtimalinin altını çizerken, ABD Merkez Ordu Komutanlığı Sözcüsü Bill Orban bu boğazı ABD’nin açık tutmaya kararlı olduğunu yineledi. Muhammed Ali Caferi 5 Temmuz Perşembe günü yaptığı açıklamada ülkesinin yürütme yetkililerinin duruşunu devrimci bir yaklaşım ve bakış olarak niteledi. Bill Orban da buna karşılık ABD Deniz Kuvvetleri Hürmüz Boğazı aracılığıyla yürütülen serbest ticaret akışını koruma sözüne bağlıdır açıklamasında bulundu. Hürmüz Boğazı bilindiği gibi dünyanın en önemli su yollarından birisidir ve dünya petrol nakliyatının yaklaşık olarak beşte biri bu boğazdan yapılmaktadır.

Ruhani: Nükleer Anlaşma’nın Devamı İran Çıkarlarının Güvence Altına Alınmasıyla Mümkün

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 4 Temmuz Çarşamba günü Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen ile yaptığı görüşmeden sonra yaptığı açıklamada İran’ın nükleer anlaşmada kalmasının ülkesinin anlaşmanın yararlarından istifade etmesi koşuluyla sağlanacağını belirtti. Ruhani eğer anlaşmanın ABD dışındaki imzacıları İran’ın çıkarlarını garanti ederlerse, ABD olmadan İran anlaşma içinde kalacaktır açıklamasında bulundu.

İran’ı Suriye’den Çıkartılması Gerçekçi Olmaz

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 4 Haziran’da Ürdün Dışişleri Bakanı’yla gerçekleştirdiği görüşmenin ardından yaptığı basın açıklamasında, İran’ın Suriye’den çıkmasını ve bölgede önemli rol oynamaktan vazgeçmesini beklemenin gerçekçi olmayacağını belirtti.

Rusya İran Nükleer Anlaşmasını Korumak istiyor

İran nükleer anlaşmasının ABD dışındaki 5 üyesi 6 Temmuz’da Viyana’da bir araya gelecek. Görüşme öncesi açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, söz konusu görüşmenin ABD’nin çekilmesinden sonra anlaşmanın korunabilmesi adına ve bu konuda ortak bir yaklaşımın üretilmesi için yapılacağını belirtti.

İran’ın Demokratik Geçişi Toplantısı İran Milli Kongresi’nin Ev Sahipliğinde Washington’da Yapıldı

İran’ın Demokratik Geçişi adlı toplantı ABD’de yaşayan bazı İranlıların ve ABD kongre temsilcilerinin katılımıyla Washington’da gerçekleşti. Toplantıda sosyal medyanın bilginin elde edilmesindeki önemli rolü vurgulandı. Toplantıya video bağlantıyla katılan Ruhullah Zam, Amednews’in nükleer anlaşma üzerine düzenlediği ve halkın bu ankette ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesinde rejimi sorumlu tuttuğu bilimsel anketin bu konuda öncülerden olduğunu belirtti. ABD Temsilciler Meclisi üyesi Dana Rohrabacher İran halkı burada destekçileri olduğunu bilmeli açıklamasında bulundu. Toplantıya aynı şekilde video bağlantı ile katılan Hengame Şehidi de “İran’da Yargı Erki Başkanı’nı dini lider atıyor ancak şimdiye kadar atanan hiçbir başkan hukuk eğitimi almamıştır” açıklamasında bulundu.

Fransa’nın Tahran Büyükelçisi Dışişleri Bakanlığına Çağrıldı

İran İslam Cumhuriyeti’nin en önemli muhaliflerinden biri olan Halkın Mücahitler Örgütünün Paris’te geniş katılımlı bir toplantı düzenlemesinden 4 gün sonra Fransa Büyükelçisi İran Dışişleri Bakanlığına çağırıldı. 2 Temmuz 2018’de 47 yaşındaki İranlı diplomat Esedullah Ulfet Fransa’da İranlı muhaliflere yönelik terör saldırısı planlarıyla bağlantısı olduğu iddiasıyla Almanya’da göz altına alınmıştı.

Japonya Başbakanı İran Gezisini İptal Etti

Bu ay içerisinde resmi temaslarda bulunmak üzere Tahran’a gelmesi beklenen Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin İran ziyaretini iptal ettiği açıklandı. Japonya’nın Kyodo Haber ajansına dayandırılarak BBC’de verilen haberde Abe’nin ABD Başkanı Donald Trump’ın İran politikası nedeniyle Tahran ziyaretini iptal ettiğine dikkat çekildi. Konuyla ilgili açıklama yapan İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Behram Kasımi ise “Japonya Başbakanı Abe’nin Tahran ziyareti konusunda herhangi bir programın gündemde olmadığını savundu.

Ham Petrol ve Doğalgaz İhracatında Artış

İran Ulusal Petrol Şirketi verilerine göre, İran 2018 Haziran’da 2,5 milyon varile yakın ham petrol ve 330 bin varilden fazla gaz kondensat ihracatı gerçekleştirmiştir. Haziran’da ise bazı günlerde ham petrol ve doğalgaz kondensatlarının günlük ihracatı yaklaşık 3 milyon varile ulaştı. İran’ın petrol ihracatını azaltmaya çalışan ABD bu düzeyde ham petrol ve gazın piyasalardan çekilmesi (küresel arzın azalması) durumunda bu miktarı ikame edecek çözümler üretmesi gerekiyor. İran’ın ihraç ettiği ham petrol dünyanın birçok ülkesinde yer alan farklı rafinerileri gitmekte ve burada işlendikten sonra piyasalara dağıtılmaktadır. Bu yüzden rafinerileriler ve nihai tüketiciler küresel arzda meydana gelen azalmadan olumsuz etkilenecekleri tahmin edilmektedir.

Rusya’nın İran’da Yaptığı 1,2 Milyar Avroluk Yatırım

İran Yollar ve Kentsel Kalkınma Bakanı Abbas Akhundi, İran’ın Garmsar-Inche-Bouron Demiryolu Elektrik İşletmesinin faaliyete geçmesine yönelik düzenlenen törende şu ifadelere yer verdi: “Trump’ın tüm gerilimlerine ve tehditlerine rağmen bu proje için Rusya’nın 1,2 milyar avroluk bir yatırım yapmıştır.” Akhoundi bu projenin ekonomi ve demiryolu taşımacılık sektörünün tanıtımı açısından önem taşımasına dikkat çekerek şöyle devam etti: “Ancak en önemli nokta İran’daki ulaştırma endüstrisinde teknolojik bir değişime şahit olacağımızdır. Bu proje kapsamında 31 istasyon ve 95 km uzunluğunda tünel bulunmaktadır.

Güney Kore İran’dan Petrol Almayı Durdurdu

Güney Kore, İran’a ABD tarafından uygulanmaya başlayacak ikincil yaptırımların yakında tekrar yürürlüğe gireceği ve bu hususta ABD ve diğer müttefiklerin uyguladığı baskıyı gerekçe göstererek İran’dan ham petrol ithalatını askıya aldığını duyurdu. Güney Kore, Japonya ve Çin ile birlikte Asya petrol pazarında İran’ın en büyük alıcısı konumunda. Seul yönetimi petrol güvenliği bağlamında Washington’dan gelen yetkililer ile İran’dan yapılan petrol ithalatı için belirli düzeyde muafiyet talep etmeye devam edeceğini duyurdu. Benzer bir şekilde Japonya hükümeti de ABD’den bu hususta belirli düzeyde muafiyet talep etmekte. Eğer bu tür bir muafiyet sağlanamazsa Japonya’nın da Ekim ayında İran’dan yaptığı petrol ithalatını askıya alması bekleniyor.

İran ve Çin Müzeleri Arasında Anlaşma İmzalandı

İran Ulusal Müzesi ve Çin Ulusal Müzesi kendi aralarında kültürel ilişkileri geliştirmek için mutabakat zaptı imzaladı. Anlaşma Çin’de Wang Chunfa Müzesi direktörü tarafından imzalandıktan sonra İranlı mevkidaşı Jebrael Nokande tarafından da İran’da imzalandı. Anlaşmayı Çinli yetkiliye teslim eden İran’ın Çin’deki Kültür Ataşesi Muhammed Resul Almasieh, anlaşmanın iş birliğini daha fazla ön plana çıkardığını ve İran Kültür Merkezi’nin iki müzeyi uygulamada birleştirmek için tüm olanaklarını kullanacağını söyledi. İki ülkenin ulusal müzeleri İran ve Çin uygarlıklarının tezahürleri olduğunu belirterek iki ülkenin de binlerce yıllık tarihinin olduğunu da sözlerine ekledi. Almasieh, İran Ulusal Müzesi’nin 80 yıldan beri aktif olduğunu ve 1937 ve 1972’de açılan Eski İran Müzesi ve İslam Dönemi Müzesi olmak üzere iki kompleksten oluştuğunu kaydetti.

Dünyanın en büyük müzelerinden biri olan Çin Ulusal Müzesini 2017 yılında sekiz milyondan fazla ziyaretçiyle, Louvre’dan hemen sonra dünyanın en çok ziyaret edilen ikinci sanat müzesi olmuştur. Çin Ulusal Müzesi, Pekin’deki Tiananmen Meydanında bulunmaktadır. Müzenin başlıca amacı insanları Çin’in sanatı ve tarihi hakkında eğitmektir. Müze Çin Halk Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.

İran Aile Konusunda Endonezya ile İş Birliği Yapacak

Valiollah Muhammedî Nasr Abadi, Endonezya Kadın Yetkilendirme ve Çocuk Koruma Bakanı Yohana Yembise ile yaptığı görüşmede Tahran’ın Cakarta’yla kadın hakları ve aileleri güçlendirme konusundaki deneyimlerini paylaşmaya ve iş birliği yapmaya hazır olduğunu belirtti. Valiollah Muhammedî Nasr Abadi, Tahran’da düzenlenecek olan Kadınların Güçlendirilmesi Konusunda Bilgi ve İletişim Teknolojisinin Rolü konulu seminere Kadın ve Aile İşleri Başkan Yardımcısı Massoumeh Ebtekar’ı da davet etti. Nasr Abadi, Yohana Yembise’nin İran gezisi sırasında, kadın ilişkilerini güçlendirmek için ikili ilişkileri ilerletmeyi umduğunu ve İran’ın kadın alanında Endonezya’nın başarılarımı incelemek için yetkililer göndermeye hazır olduğunu söyledi. Yembise, Ebtekar’ın Endonezya turu sırasında verimli görüşmelerin olduğunu ve İran ve Endonezya arasında kadın alanını güçlendirmek için bir mutabakat zaptı imzalamayı da ümit ettiğini belirtti.

İran ve Suriye Mutabakat Zaptı İmzaladı

İran ve Suriye, yükseköğretim ve tıbbi araştırma alanında iş birliği için bir mutabakat zaptı imzaladı. Bu mutabakat zaptı, Suriye Yüksek Öğretim Bakanı Dr. Atef Nadaf ve İran Sağlık Bakanlığı Eğitim Bakan Yardımcısı Baker Laricani tarafından Suriye’nin İran Büyükelçisinin şahitliğinde Tahran’da yapıldı. Mutabakat zaptı, her iki ülkede yürürlükte olan yönetmelikler çerçevesinde üniversite öğrencilerinin, araştırmacıların ve öğretim üyelerinin her iki ülkede bilimsel ve tıbbi etkinliklere katılabilmeleri için ikili anlaşmaların desteklenmesi alanında iş birliğini içermektedir. Zapt, aynı zamanda tıbbi alanlarda iş birliğinin artırılmasını, delegelerin ve öğrencilerin rehabilitasyonunu ve nöroşirurji, ortopedi, kardiyoloji ve kadın cerrahisi, karaciğer transplantasyonu, biyomedikal bilimler, kök hücreler ve lazer teknolojisi gibi çeşitli tıbbi ve farmasötik uzmanlık alanlarında eğitim sağlamayı da amaçlamakta ve Suriye’deki eğitim kurumlarının, hastanelerin ve üniversitelerinin yeniden inşasına izin vermektedir. Ayrıca doktora programlarında ihtiyaçlarının karşılanması bağlamında burs verilmesi de anlaşmaya dahil edilmiştir.

Acil Servislerde Finansal Kaynak Sorunu

İran Acil Durum Yönetim ve Geliştirme Başkan Yardımcısı Muhammed Fatihi, Hemedan’da düzenlenen 33. acil durum merkezi başkanları çalıştayında bazı açıklamalarda bulundu. Muhammed Fatihi acil durum merkezlerinin vatandaşlara hizmet sunma görevinin bulunduğunu fakat bunun için en önemli sorunun finansal kaynak olduğunu söyledi. Acil durum merkezlerinde sağlık elemanı eksikliğine de dikkat çeken Fatihi, açıklamalarına şu şekilde devam etti: “Acil servis bölümlerine memur alım kapasitesi kısıtlıdır. Acil servis teçhizatı almak ve daha fazla ambulans almak için finansal sıkıntımız var.” Muhammed Fatihi son olarak İran’da yaklaşık 7 bin acil tıp teknisyeni ihtiyacı ile karşı karşıya olunduğunu ekledi.

Hemedan’da 4 Temmuz’da başlayan 33. acil durum merkezi başkanları çalıştayı 5 Temmuz’da sona erdi.

Kirman’da Su Kıtlığı

İran’ın en büyük eyaletlerinden biri olan Kirman’da yerel yöneticiler su krizinin gün geçtikçe büyük bir sorun haline geldiğini belirtmektedir. Nitekim Kirman’da su kaynaklarının %94’ü tarımda kullanılırken üretilen ürünler tüketilen sudan daha az değere sahiptir. Şehirlerde ve köylerde suyun sadece %2,5’i içme suyu olarak kullanılıyor ve %70’i de boşa akıyor. Kirman’da bulunan ovaların birçoğu susuzluk dolayısı ile alarm vermektedir ve her yıl yağışlarda ciddi oranda azalma görülmektedir. Kirman’da tarım için kullanılan yaklaşık 14 bin kuyu bulunurken bunların sadece %30’u şehir merkezindedir. Eğer Kirman’da tarım üretimine devam edilecekse, üretiminde fazla su kullanılan ürünlerin üretiminin durdurulması gerekiyor. Kalkınmadan Sorumlu Kirman Vali Yardımcısı Mustafa Ayetullahi Musevi, Kirman’da bulunan suyun %2,5’inin içme suyu olarak %1,5’inin sanayi sektöründe kullanıldığını söyledi. Kirman bu yıl en az suya sahip üç eyaletten biri olarak kabul edilirken bu yıl uzun vadeli yağış tahminlerinin sadece %30’u gerçekleşmiştir.

İran ve Avusturya Arasında Sağlık Alanında İş Birliği

İran Sağlık Bakanı Dr. Seyit Hasan Gazizade Haşimi’nin de hazır bulunduğu İran’ın Avusturya Büyükelçiliğinde İran ve Avusturya arasında sağlık alanında özellikle diyabet, kanser ve bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolü ve tedavisi için eğitim verilmesinde iş birliği anlaşması imzalandı. Eğitimden Sorumlu Sağlık Bakan Yardımcısı ve aynı zamanda İran Enfeksiyon Hastalıklarının Önlenmesi ve Kontrolü Komitesi Sekreteri Bakir Laricani, kanser tanı ve tedavisi alanında İran’ın Pasargad Bankası ve Viyana Üniversitesi’ne bağlı Nasim Salamat şirketi arasında iş birliği protokolü imzalandığını söyledi.

UNESCO İran’daki 8 Tarihi Eseri Kültürel Miras Listesine Aldı

Birleşmiş Milletler Eğitim, Araştırma ve Kültür Kurumu UNESCO İran’da bulunan sekiz tarihi eseri 2018 Haziran ayı toplantısında kültür listesine alma kararı aldı. UNESCO’nun bu kararı ile İran’da toplam 24 tarihî ve kültürel eser UNESCO’nun listesinde yer almış oldu. En son listeye eklenen Fars Eyaleti’ndeki Sasani Devleti’ne ait antik kalıntılardan oluşan kompleks ile eyalette bulunan UNESCO’ya kayıtlı tarihi eser sayısı 4’ten 11’e yükseldi. Daha önce listede kayıtlı olan 4 eser, Pasargad, Pasargad bahçeleri, İrem Bahçesi ve Taht-i Cemşîd tarihî alanı oluşturuyordu. Yeni kaydolan tarihi kompleks ile Servistan’daki Sasanî Sarayı, Ateşkede (Zerdüşt dinine ait ateş tapınağı), Erdeşir Sarayı, Gûr antik kenti ve Kazerûn’daki Bişâpûr antik kentinden oluşan Firuzabad tarihi alanı, Teng Çevgân Duvar Kabartmaları ve Şapûr Mağarası, listeye alınan kompleksin içinde yer alan tarihi mekanları oluşturuyor. 

Servistan’a 9 km mesafede bulunan Sasanî Sarayı 25 hektarlık bir arazi üzerinde yer alıyor. Saray Sasanî hükümdarı Behrâm-i Gûr olarak bilinen V. Behram zamanında yapılmış, V. Behrâm, Yezdgird ve II. Yezdgird zamanında vezirlik yapmış olan Mihrnerse sarayın inşasında rol oynamıştır. Firuzabad tarihi alanında yer alan Gûr şehri kalıntıları ise miladi 3. yüzyıl başlarına dayanıyor ve Sasani hükümdarı Erdeşir-i Babekân tarafından yapıldığı biliniyor.

İran’da Okulların Yüzde 30’u Yenilenmeye Muhtaç

İran Ülke Okullarını Geliştirme ve Yenileme Kurumu Başkanı Mihrullah Rahşanî, Fars Eyaleti’ndeki Cehrom ilçesine yolculuğu sırasında teknik altyapı raporlarına göre İran’daki okulların yüzde 30’unun yenileme faaliyetine ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Rahşanî, Cehrom ilçesindeki okulların inşası projesini yerinde incelemek için gittiği Cehrom’da yaptığı açıklamalarda 2003 yılında hazırlanan bir rapora göre o dönemde hali hazırdaki 107 bin okulun yüzde 70’inde yenilenmeye ve sağlamlaştırma faaliyetine ihtiyaç duyulduğunu ve bunun için 4 trilyon Tümen harcanarak bu oranın yüzde 30’a düşürüldüğünü açıkladı. Geriye kalan yüzde 30’luk kısmı oluşturan okulun ise halen yenileme faaliyetine ihtiyaç duyduğunu aktardı.

İranlı ve Bosna-Hersekli Edebiyatçılar Arasında İş Birliği

Kültür ve edebiyat alanlarında İran ve Bosna-Hersek arasında iş birliğini geliştirmek için toplantı düzenlendi. Şehr-i Kitab Kuruluşu’nun Kültür ve Uluslararası Yardımcısı Ali Asgar Muhammedhanî ile hikâye yazarı ve tercüman Mustefa Mestûr, Saraybosna İran Kültür Müsteşarlığı’nın 3 Temmuz’da ev sahipliğini yaptığı 3. Bukistan Bedun-i Şerg Bedun-i Gerb adlı toplantısına katılmak için Saraybosna’ya gittiler. Toplantıya Bosna-Hersek tarafından ise Bosna-Hersek Yazarlar Derneği Başkanı Hacım Haydaroviç ile derneğin kurul başkanı olan Dr. Nenad Tanoviç katıldılar. Toplantıya başkanlık eden İran Kültür Msüteşarı Ali Asgar Amirî, bu tür toplantıların iki ülke arasında kurulan edebiyat köprüsünü tahkim edeceğini ve iki ülkenin yazarları ve yayınevleri arasında iş birliğinin geliştirilmesi açısından önemine değindi. Hacım Haydaroviç ise konuşmasında geçmişte Dayton Antlaşmasının Bosna-Hersek halkını sınırlarla birbirinden ayırdığını ve bunun Bosna-Hersek halkı için kültürel ve edebi alanları da kapsayacak biçimde Bosna halkına büyük zararlar meydana getirdiğinden bahsetti. Bunun yanında Bosna-Hersekli yazarlar ve şairlerin eserlerinin İranlı okurlara ulaştırılması ve bunun tersinin de gerçekleşmesini böylece iki ülke halkının birbirlerinin çağdaş edebiyatlarına aşina hale gelmeleri gerekliliğini dile getirdi. Haydaroviç ayrıca her yıl Bosna-Hersek’de düzenlenen Bosna-Hersek Şiir Günleri programına en azından bir İranlı şairin katılması beklentilerini ifade etti. Nenad Tanoviç ise Bosna’da Farsça edebiyat ürünlerinin birçoğunun ilk önce Türkçeye, Arapçaya veya İngilizceye tercüme edildiğini ve Bosna-Hersekli tercümanların bunlar üzerinden söz konusu eserlerin tercümelerini yaptıklarını belirtti ve bunun eserin asli dilindeki bazı kelimelerin anlamlarının tam doğru biçimiyle Boşnakça tercümelerde yer almasına mâni olması sorununa ve Farsça eserlerin hiçbir vasıta olmadan doğrudan tercümelerinin gerekliliğine değindi. Tanoviç, Osmanlı hakimiyeti sırasında Bosna’da Türkçe’nin idare dili, Arapçanın dua ve ibadet dili Farsçanın ise edebiyat dili olarak kullanıldığından söz ederek Farsçanın Bosna’nın kültürel ve edebi hayatındaki derin etkisini vurgulamış oldu.