İstanbul Medipol Üniversitesi Araştırma Görevlisi Oğuzhan İrgüren’in, “İran İslam Cumhuriyeti’nin Dış Politika Yörüngesi: Bir Sosyalleşme Analizi” başlıklı tez sunumu 15 Şubat 2020 Cumartesi günü saat 16.00’da İRAM İstanbul’da gerçekleştirilecektir.

Özgeçmiş

Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümünden 2016 yılında mezun olur. İstanbul Şehir Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümünde “İran İslam Cumhuriyeti’nin Dış Politika Yörüngesi: Bir Sosyalleşme Analizi” başlıklı teziyle yüksek lisansını 2019 yılında tamamlar. Hâlihazırda İstanbul Medipol Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümünde araştırma görevlisidir.

Özet

Tarih boyunca devrimlerle birlikte ortaya çıkan değerler bütünü, temel olarak dünya düzenini değiştirmeyi ve dönüştürmeyi amaçlamıştır. Bu dönüştürme çabası devrimci devletlerin kuşatılmış oldukları uluslararası sistemde kendilerine bir yer edinme çabası olarak da görülebilir. Bu sebepten, devrimci ülkelerin, devrim sonrası dönemde uluslararası siyasetin diğer aktörleri ile ilişkileri her zaman dikkate değer olmuştur. 1979 İslam Devrimi'nden sonra İran da diğer devrimci devletlerin tecrübe ettiği uluslararası sistemle yüzleşme ve bu sistemle etkileşim içerisine girme deneyimlerini yaşamıştır. Bütün devrimci devletlerin karşılaştığı devrim ideallerine sadık kalarak uluslararası düzende yer alma sorunsalı İran için de çözülmesi gereken bir problem olarak ortaya çıkmıştır. Uluslararası sistemin kural ve normları ile çatışan devrimci idealler, İran'ı küresel siyasette izleyeceği yol konusunda bir ikileme sürüklemiştir. Bu çalışmada devrim sonrası İran'ın uluslararası arenada nasıl bir dış siyaset stratejisi izlediği ve devrim ideallerine sadık kalarak ideolojik bir siyaset mi yoksa uluslararası sistemin gerekliliklerini yerine getirerek çıkar odaklı bir siyaset mi izlediği sorularına yanıt aranmaktadır. İran'ın küresel sistemle ilişkisinin sosyalleşme teorisi ile açıklanmaya çalışıldığı bu tezde temel iddia, devrim sonrası dönemde İran'ın ideolojik ve çıkar temelli dış siyaset yöntemlerini kapsayan rasyonel bir sosyalleşme süreci geçirdiğidir. 1979'dan İran'ın uluslararası sistemin başat aktörleri ile nükleer enerji hususunda imzalamış olduğu Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA)'nın uygulamaya geçtiği 2016 yılına kadarki zaman aralığında İran dış siyasetinin mercek altına alındığı bu araştırmada, belirtilen dönemdeki dış politika kararları incelenip kategorize edilerek İran'ın devrimden bu yana izlemiş olduğu değişken dış siyaset tavrının gözler önüne serilmesi amaçlanmıştır.