Suriye'de Artan İran-Rusya Rekabeti

Suriye'de Artan İran-Rusya Rekabeti
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Beşşar Esed’in iki müttefiki olarak İran ve Rusya, düzenledikleri kara ve hava operasyonları marifetiyle kısa vadeli hedefini yani Esed’i rejimin başında tutmayı başarmıştır. İç savaş ve çatışmalar müttefikleri aralarındaki ihtilafları bir kenara bırakmayı ve ciddi bir iş birliği sürdürmeyi gerekli kılmıştır. Ancak askerî operasyonların son bulması, çatışmaların azalması ve siyasi diyalog sürecinin başlamasının ardından iki ülkenin Suriye’ye ilişkin uzun vadeli hedeflerinin aynı olmadığının ve hatta birbiriyle ters düştüğünün anlaşılmasından sonra İran ve Rusya arasındaki anlaşmazlıklar iyice su yüzüne çıkmıştır. Rusya, Suriye’de jeostratejik ve ekonomik amaçlar gütmektedir. Bu nedenle rejimi korumayı önceleyen Rusya’nın uygun şartlar oluşması durumunda Esed’e verdiği desteği çekmesi muhtemeldir. İran ise Esed rejiminin ayakta kalmasını kırmızı çizgi olarak görmekte ve aksi bir durumu kendi bölgesel projesi açısından tehdit olarak algılamaktadır. İran’ın bölgeye yaklaşımını salt ideolojik çerçevede değerlendirmek doğru değildir. Zira bu ülke nüfuzunu artırmak suretiyle bölgenin en güçlü gücü konumuna gelmek istemektedir. Diğer yandan Rusya, isteklerini rahatlıkla kabul ettirebileceği zayıf bir yönetim konumundaki Esed’in varlığını kısa vadede gerekli görmektedir. Esed’in üç defa Rusya’yı ziyaret ettikten sonra Tahran’a gerçekleştirdiği ziyaret, Moskova’nın katılımı olmaksızın Şam’da Suriye-Irak ve İran genel kurmay başkanlarının düzenlediği toplantı, İran ve Rusya’ya bağlı milisler arasında yer yer yaşanan çatışmalar ve İsrail’in Suriye’de İran’a ait hedeflere düzenlediği saldırıları arttırması, İran ile Rusya arasındaki örtük rekabetin artık açık bir mahiyet kazandığını göstermektedir.