• İran İslam Cumhuriyeti tarafından Şiiliğin devlet ideolojisine dönüştürülmesi ve Şii temelli fıkıh kurallarına göre devletin yönetilmesi, aynı gelenekten beslenen farklı güç odakları arasındaki rekabeti daha keskin hâle getirmiştir. Bu güç odaklarının en önemlilerinden biri, gelenekçi yaklaşımla uyanışçı ideolojiyi birleştiren Şirazi hareketidir.
• Devrim sonrası dönemde Humeyni’nin Rehberlik kurumu adı altında bütün dinî-siyasi otoriteyi tek elde toplaması, Şiiliğin geleneksel otoritesi olan mercilik müessesesine bir meydan okuma olarak algılanmıştır. Bu bağlamda bir yandan Şiraziler’in gelenekten beslenen özgün pozisyonları onların rejim tarafından bastırılmasını güçleştirmekteyken diğer yandan bu hareketin gelenek vurgusu siyasal Şiiliğe karşı olan laik muhalefetle olası eklemlenmesini de engellemektedir.
• Laik Şiiler tarafından benimsenmeyen ve geleneksel mercilik anlayışıyla çatışan velayet-i fakih eksenli rejim, siyasal Şiiliği kabul eden ancak mevcut düzene muhalif olan bir hareketle karşı karşıyadır.
• İran İslam Cumhuriyeti, toplumsal destek ve dinî vizyonu itibariyle velî-yi fakihe rakip olabilecek bütün mercileri devre dışı bırakmak suretiyle geleneksel dinî kurumları desteklemekten çok bunların temelini çürütmüştür.
• Beyrut ve Bağdat gibi ülke sınırları dışındaki Şiileri domine ettiğini her fırsatta göstermeye çalışan İran, varlığını borçlu olduğu Şii düşüncenin ana karargâhı olan Kum’da varoluşsal bir problem yaşayarak meşruiyet kriziyle karşı karşıya kalmıştır.