İran’ın Levant’taki İzdüşümü: Hizbullah

İran’ın Levant’taki İzdüşümü: Hizbullah
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Hizbullah, kurulduğu 1980’li yıllardan bu yana geçirdiği dönüşümlerle, Lübnan’daki başat siyasi/askerî oluşumlardan biri hâline gelmiştir. Zaman içerisinde etkisi Lübnan sınırlarını aşan Örgüt, Orta Doğu siyasetinin en önemli devlet dışı aktörleri arasına girerek Filistin Meselesi ve Suriye İç Savaşı’nın temel figürlerinden biri olmuştur. Hizbullah’ın kuruluşunda ve yükselişinde her ne kadar Lübnan’ın 1970 ve 1980’lerdeki siyasi iklimi ve Şii toplumsal hareketliliğinin payı olsa da İran’ın 1979 İslam Devrimi ile birlikte ivme kazandıran etkisi ve bu doğrultuda Hizbullah’ı jeostratejik hattının Akdeniz’e açılan ileri ucu olarak şekillendirmesi, Örgüt’ün bugünkü anlamda gücüne ulaşmasında asıl kurucu faktördür.

Bu bağlamda, İran’ın İslam Devrimi ile birlikte dış politikasına yön vermek üzere geliştirdiği üç ana faktör İran-Hizbullah ilişkilerinin de nosyonunu oluşturmaktadır. Bunlar mezhep temelli uluslararası yayılmacılığa zemin hazırlayan Velayet-i Fakih anlayışı, bölgesel çıkarlarını korumak ve nüfuz alanını genişletmek amacıyla oluşturduğu “direniş” söylemi üzerinden şekillenen dış politika retoriği ve son olarak da devlet dışı aktörleri kullanma yöntemidir.

...