Haftalık Şii Basın Özeti Sayı-2 (11-17 Ocak 2020)

Haftalık Şii Basın Özeti Sayı-2 (11-17 Ocak 2020)
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

Kerrubi’den Hamenei’ye Mektup

İran’ın önemli reformist liderlerinden Mehdi Kerrubi, 11 Ocak Cumartesi günü Devrim Rehberi Hamenei’ye bir mektup göndererek ülkede yaşanan son olaylarla ilgili rahatsızlıklarını dile getirdi. Saham News’de yayımlanan mektupta Kerrubi, uzun zamandan beri böyle bir mektup yazmayı düşündüğünü ancak yaşanan son olayların onu harekete geçirdiğini belirtti. Kerrubi mektubunda, İran’ın ABD üslerine saldırı düzenlediği sırada İran savunma sisteminin yanlışlıkla düşürdüğü sivil Ukrayna uçağına değinerek olaydan Silahlı Kuvvetler Genel Komutanı olarak Hamenei’yi sorumlu tuttu. Kerrubi Hamenei’ye hitap ederek “Olaydan daha ilk gün haberdar olup milleti bilgilendirmediysen suçlu, çarşamba gerçekleşen bir olaydan cuma günü haberdar olduysan işgal ettiğin makam için yetersizsin.” ifadesini kullandı. Kerrubi aynı şekilde 2009, 2017 ve 2019 protestolarına değinerek Hamenei’in anayasada belirtilen rehber sıfatlarını taşımadığını vurguladı.

Şirazi’den Mahallati’nin Vefatıyla İlgili Taziye Mesajı

Taklit Mercii Ayetullah Uzma Mekarim Şirazi 11 Ocak Cumartesi günü yayımladığı bir bildiriyle perşembe günü vefat eden Kum Havzası’nın önemli âlimlerinden Ayetullah Haşim Resuli Mahallati’nin vefatıyla ilgili taziye mesajını iletti. Şirazi, Mahallati’yi Humeyni’nin güvendiği bir arkadaşı ve temiz bir âlim olarak nitelendirip vefatının İslam âlemi için büyük bir kayıp olduğunu ifade etti.

Haşdi Şabi Komutanı’na Suikast

Haşdi Şabi’nin Kerbela Tugay Komutanı Talb Saidi, 11 Ocak Cumartesi günü Irak’ın başkenti Bağdat’ta uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Edinilen bilgiye göre Saidi, Bağdat’ın Sedri bölgesinde kimliği tespit edilemeyen silahlı bir grubun saldırısına uğrayarak hayatını kaybetti. Saldırıya ilişkin resmî bir açıklama yapılmadı.

Hamenei’den Kardeşlik ve Birlik Çağrısı

Devrim Rehberi Hamenei bölgedeki şiddeti tırmandırdığı gerekçesiyle Amerika’yı suçladı. 12 Ocak Pazar günü Devrim Rehberi’nin resmî internet sitesinde yayımlanan açıklamada Hamenei, bölge devletlerini ülkeler arası iletişimi güçlendirmeye davet etti.

Hamenei’nin, Katar Emiri Şeyh Tamim el-Sani’nin sürpriz Tahran ziyaretinden sonra yaptığı konuşmasındaki iş birliği vurgusu dikkat çekti. İran-Katar ilişkilerinin bölge dışı aktörlerin hegemonyasından ve müdahalelerinin uzak bir şekilde geliştirilmesi gerektiğinin altını çizen Hamenei, iki ülke halkını kardeş olarak niteledi.

İran, Nasrallah'ı Irak'taki Şii Grupları Birleştirmesi İçin Görevlendirdi

Londra merkezli Middle East Eye'da (MEE) yer alan habere göre Nasrallah, Tahran yönetiminin kendisinden "Irak'taki Şii milis grupları yeniden örgütle" talebi üzerine 9 Ocak'ta Irak'ta, İran destekli Haşdi Şabi çatısı altındaki Şii milislerin komutanları ve üst düzey yetkilileriyle bir toplantı gerçekleştirdi. Habere göre Lübnan görüşmesinden sonra Şii milisler, 12 Ocak'ta İran'ın başkenti Tahran'a gitti ve bir gün aradan sonra Kum kentinde bulunan Sadr Hareketi Lideri Mukteda es-Sadr ile görüştü. Kum'daki Sadr toplantısına Haşdi Şabi içinde önemli nüfuza sahip Bedir Tugayları Komutanı Hadi el-Amiri de katıldı.

MEE'ye konuşan ancak ismi açıklanmayan kaynaklara göre Beyrut ve Kum toplantısının amacı ABD'nin Irak'taki varlığına karşı çıkan tüm grupları bir araya getirmek, gruplar arasındaki ihtilafları ortadan kaldırıp Süleymani ve Mühendis'in ölümünden sonra meydana gelen lider boşluğunu doldurmaktı. İsmini vermeyen politikacı, Hamenei'nin bölgeyi yönetmede izlediği politikanın artık başarılı olmadığını ifade etti. Mukteda es-Sadr’ın asistanı ise Amiri ile ilgili "Özel taleplerimiz var. Halk, Amiri’nin uygulamalarından memnunsa adaylığına itiraz etmeyeceğiz." ifadelerini kullandı.

Golpayegani’den Sistan ve Beluçistan Sel Felaketiyle İlgili Açıklama

Taklit Mercii Ayetullah Lütfullah Safi Golpayegani 13 Ocak Pazartesi günü yaptığı bir açıklamada, toplanan humusların imam payına düşen kısmından Sistan ve Beluçistan eyaletindeki sel felaketinde zarar görenlere yardım yapılması gerektiğini söyledi. Golpayegani Sistan ve Beluçistan eyaletinde günlerdir devam eden sel felaketini yakından incelemek adına bir heyet göndermişti. Gönderilen heyetin verdiği rapordan sonra Golpayegani, imam payının üçte birinden selzedelere yardım yapılması gerektiğini söyledi.

Şii inancına göre toplanan humuslar ikiye bölünüp biri seyyidlere diğeri İmam Mehdi’ye ayrılır. İmam Mehdi’ye ayrılan pay onun istediği alanlarda (okul, cami, köprü vb. inşası, sel, afet, yardımlaşma vs.) harcanır.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden Nasrallah’ın Açıklamalarına Tepki

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani, Lübnan Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın Kürdistan Bölgesi ve önceki bakan Mesud Barzani hakkındaki sözlerine yanıt olarak 13 Ocak Pazartesi günü “Sayın Nasrallah gibi bir kişinin Cumhurbaşkanı Barzani'nin diktatörlüklerle ve DEAŞ’la mücadeledeki tarihsel rolünü göz ardı etmesi ve Kürdistan halkının duygularını bu şekilde incitmesi talihsiz bir durumdur.” Şeklinde bir açıklamada bulundu. Neçirvan Barzani, Hasan Nasrallah’ın açıklamasını “siyasi yöntem ve normlardan uzak” şeklinde değerlendirirken DEAŞ’la mücadele eden Peşmerge’ye ve kurbanlarına saygısızlık olarak niteledi. Nasrallah söz konusu açıklamasında Mesud Barzani’nin kendi döneminde Kasım Süleymani’den topraklarını DEAŞ’a karşı koruması talebinde bulunduğunu iddia etmişti.

Sadr, Iraklılara ABD'ye Karşı Büyük Bir Gösteri Yapma Çağrısında Bulundu

Sadr 15 Ocak Çarşamba günü yaptığı açıklamada Irak halkına seslenerek, ABD'nin Irak'taki askerî varlığını ve saldırılarını kınamak için halkı gösteriye çağırdı. İşgalci güçlerin Irak’ın hava sahasını ve dolayısıyla egemenliğini ihlal ettiklerini belirten Sadr, "Irak sizi yardıma çağırıyor, ihmal etmeyin ve feryadına yetişin." şeklinde konuştu.

Sistani'ye Acil Cerrahi Müdahale

Sistani'nin ofisinden yapılan açıklamaya göre 15 Ocak Çarşamba gecesi Sistani'nin sol bacağındaki burkulma sebebiyle kalçasında kırıklık meydana geldi. Bu sebeple Sistani, Iraklı doktorlardan oluşan bir sağlık ekibinin gözetiminde 16 Ocak Perşembe günü ameliyata alınacak.

Hamenei Tahran’da Cuma Namazı Kıldırdı

Hamenei’nin resmî web sitesinden 15 Ocak Çarşamba günü yayımladığı bir bildiride Tahran’da 17 Ocak Cuma günü Hamenei’nin namaz kıldıracağı bildirildi. Bildirinin yanı sıra ülke çapında oldukça geniş bir biçimde reklamı yapılan Cuma hutbesinde Hamenei’nin önemli mesajlar vermesi bekleniyordu. Devrim’in ilk yıllarında Tahran Cuma imamı olarak görev yapan Hamenei’nin, iktidara geldikten sonra cuma namazı kıldırması oldukça ender görüldüğünden sekiz yıl sonra gerçekleşen bu durum büyük bir önem arz ediyor. Hamenei en son 3 Şubat 2012’de Arap Baharı sürecinde bölge ülkelerinde çatışmaların en yoğun yaşadığı dönemde Tahran’da Cuma namazı kıldırıp önemli beyanlarda bulunmuştu. 17 Ocak Cuma günü verdiği hutbede de önemli açıklamalarda bulunan Hamenei’nin konuşmasının büyük bir bölümünü Kasım Süleymani’nin suikastı oluşturdu. Süleymani’yi ve Mühendis’i önemli kişilerden daha ziyade birer ekol olarak değerlendiren Hamenei, Süleymani’nin cenazesine olan yoğun katılımı İran halkının Humeyni yoluna olan bağlılığı şeklinde değerlendirdi. Hamenei aynı şekilde İran’ın ABD üslerine saldırısını Amerika’nın hegemonyasına indirilen büyük bir darbe olarak nitelendirerek saldırının yapıldığı günü unutulmaması gereken bir gün olarak vurguladı. Hamenei hutbesinin son kısmında yanlışlıkla düşürülen Ukrayna uçağına değinip bu hadiseden sonra İran’ın yaptırımlarla tehdit eden Fransa, İngiltere ve Almanya’yı ABD uşakları olarak nitelendirdi.

Şirazi: Diğer Mezheplerin Kutsal Değerlerine İhanet Etmek İslam’a Zarar Verir

Taklit Mercii Ayetullah Uzma Mekarim Şirazi 16 Ocak Perşembe günü yeni atanan İslam Mezheplerini Yakınlaştırma Kurumu Genel Sekreteri Hüccet’ül-İslam Şehriyari’yle yaptığı görüşmede İslam birliği vurgusuyla pek çok konuya değindi. Şirazi emperyalistleri, Müslüman olup ihtilaflı meseleleri körükleyenleri ve diğer mezheplerin kutsal değerlerine ihanet etmeyi sevap sananları İslam birliğini bozan üç ana grup olarak nitelendirdi. Şirazi, görüşmede emperyalizmin kendi bölgedeki çıkarlarını İslam mezhepleri arasında ihtilaflarda gördüğünü dile getirerek bu noktada İslam Mezheplerini Yakınlaştırma Kurumuna önemli bir görev düştüğünü belirtti. Şirazi aynı şekilde diğer mezheplerin kutsal değerlerine ihanet etmeyi sevap sananların cahil olduğunu belirterek bu kişilerin aydınlatılması gerektiğini vurguladı.

Sadr’ın Büyük Gösteri Çağrısına Irak Halkından Yanıt

Alhurra Haber Ajansına göre Iraklılar, önümüzdeki cuma günü ABD'ye karşı "büyük gösteri" çağrısında bulunan Iraklı Şii din adamı Mukteda es-Sadr'ın arkasından gitmeyi reddetti. Irak Halk Hareketi açıklamasında, İran topraklarından Washington'a karşı başlatılan davetin siyasallaştığını ve bu durumun Irak meselesine hizmet etmediğine vurgu yaptı. Mukteda es-Sadr, Iraklılar tarafından İran'ın Irak'taki varlığının bir örneği olarak kabul edilen karakterlerden biridir.

Hamenei’den "Direniş ve Cihat" Kavramının Önemine Vurgu

Hamenei’in Buşehr Eyaleti Şehitleri Kongresi üyelerine verdiği tavsiyeler, Buşehr kentinde düzenlenen konferansta okundu. Buşehr bölgesinin tarihinde Reis Ali Delvari’nin işgalci İngilizlere karşı yaptığı büyük mücadelesine değinen Devrim Rehberi, “Ne yazık ki önemli kişilerin isimleri yeni nesle yabancı hâle geldi. İlgili kurumlar cihat alanında büyük ün kazanan isimleri tanıtma konusunda çalışmalıdır.” dedi. Hamenei kurtuluşun tek yolunun şehitlerin yolunu izlemek olduğunu belirterek, “Enerji, madencilik, coğrafi konum, iklimsel çeşitlilik ve 80 milyonluk nüfus açısından zengin bir ülke olan İran sürekli büyük güçlerin aşırı hırslarıyla karşı karşıyadır. Dolayısıyla saygınlığının zedelenmemesi için cihat yoluyla yönetilmelidir. 'Cihat ve Direniş' kavramı gelecek nesillerin izleyeceği kesin yol olması için kurumsallaşmalıdır.” ifadelerini kullandı.

El-Fetih Bloğundan Amerika’ya Uyarı

El-Fetih Koalisyon Bloğu, Irak Parlamentosunun yabancı güçlerin Irak’tan çıkarılması yönünde aldığı karara Amerika’nın cevap vermemesi durumunda Amerikan güçlerine karşı askerî eylemleri hızlandırmaya söz verdi. Haşdi Şabi güçlerinin de destek verdiği bloğun Başkanı Muhammed el-Gabban, 14 Ocak Salı günü yaptığı açıklamasında Irak hükûmetinin yabancı güçlerin varlığını sona erdirmek için önlemler alması gerektiğini belirterek Amerikan güçlerinin herhangi bir gecikmesinin askerî çatışmaya yol açacağını ifade etti. Buna karşılık Haşdi Şabi, Irak topraklarında herhangi bir yabancı gücün varlığını sona erdirmek için çalışmak konusunda parlamentonun kararına desteğini yineledi.

Nijerya’da Şii Göstericilere Polis Ateş Açtı

14 Ocak Salı günü Nijerya’nın başkenti Abuja’da polis, 2015’ten bu yana tutuklu olan liderlerinin özgürlüğünü talep eden Şii göstericilerin üzerine ateş açtı. Açılan bu ateşte göstericilerin iddiasına göre beş kişi hayatını kaybetti.

Nijerya İslami Hareketi’nin isminin açıklanmasını istemeyen sözcülerinden biri “Kaduna Valisi’nin yaptığı son açıklama üzerine Şeyh İbrahim Zakzaki ve eşinin serbest bırakılmasını talep etmek için sokağa indik. Vali, açıklamasında açıkça yönetimde olduğu sürece Zakzaki’nin salıverilmesine izin vermeyeceğini beyan etti. Bir yönetici tarafından böyle bir açıklama kabul edilemez. Bir mahkeme Zakzaki’nin tahliyesine hükmediyor ancak bu kişi mahkemenin kararını engellemeye kalkışıyor.” şeklinde açıklamalarda bulundu.

Sistani'nin Ameliyatıyla İlgili Açıklamalar

Irak medya kaynakları Sistani'nin ameliyatının başarılı olduğunu bildirdi. Bağdat'taki ABD Büyükelçiliği tarafından Sistani'nin acil bir operasyon geçirmesinin ardından perşembe günü yapılan açıklamada, bu operasyonun iyi geçmesini "büyük bir sevinçle" karşıladıkları ifade edildi. Büyükelçilik, Sistani'nin kalıcı istikrarın sağlanmasında rol oynadığını, bunu Irak ve bölge için temel bir emniyet kilidi olarak nitelendirdiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Berham Salih, Sistani'ye, sol uyluğunun kırılması sonrasında 16 Ocak Perşembe günü geçmiş olsun mesajı gönderdi. Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi, "Sistani için mümkün olan en iyi bakımı ve sağlık hizmetini sunmaya hazır olduklarını" belirtti. Ayrıca Abdülmehdi, Sistani'nin sağlığının iyi olduğunu doğruladı. Birleşmiş Milletler Irak Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert, Sistani için sesinin ve bilgeliğinin herkes için süreceğini umarak hızlı bir iyileşme süreci dilediği mesajını gönderdi. 17 Ocak Cuma günü ise ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Twitter hesabından Arapça bir geçmiş olsun mesajı paylaştı. Bakan Pompeo paylaşımında "Allah'a şükürler olsun ki, Sistani bugün Irak'ta başarılı bir operasyon geçirdi. Milyonlarca Iraklı ile birlikte iyileşmesi için Tanrı'ya dua ediyorum, çünkü o bir rehber ve insanlar için ilham kaynağı. Tanrım, ona hızlı bir iyileşme ve uzun bir hayat ver." ifadelerine yer verdi.