Hazar Havzası’nda yer alan ülkeler başta petrol ve doğal gaz olmak üzere çeşitli doğal kaynaklara sahiptir. Hazar Denizi; AB ülkelerinin yanı sıra Çin ve Hindistan gibi önemli Asya ülkelerinin hidrokarbon ihtiyacının karşılanmasında kurulu enerji altyapısıyla önemli rol üstlenmektedir. Bölgedeki enerji jeopolitiğini ve kıyıdaş ülkeler arasındaki iş birliğini etkileyen Hazar’ın hukuki statüsü sorununun yıllar süren müzakereler sonucu 2018 yılında çözüme kavuşması beklenmektedir. Bununla birlikte Hazar üzerinden transit yük taşımacılığında ve gemi trafiğinde ciddi bir artış yaşanmaktadır. Dünyanın en eski petrol üretim bölgelerinden birisi olması, artan gemi trafiği, deniz kıyısındaki sanayi tesislerinden ve nüfus yoğunluğundan kaynaklanan toprak, su ve hava kirliliği Hazar Denizi’ni bir doğa faciasının eşiğine getirmiştir. Kıyıdaş ülkeler çevresel sorunların kalıcı çözümü için uluslararası örgütlerle beraber iş birliği mekanizmaları geliştirmektedir.