İran’ın ŞİÖ Daimî Üyeliği: Beklentiler ve Gerçekler

İran’ın ŞİÖ Daimî Üyeliği: Beklentiler ve Gerçekler
Yazı boyutunu buradan ayarlayabilirsiniz

İran’ın, 17 Eylül 2021 tarihinde Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de düzenlenen Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları Zirvesi’nde, Çin’in önerisi ile daimî üye olarak kabul edildiği duyuruldu. İran ekonomisi ve dış siyaseti için oldukça önemli bir adım olarak görülen söz konusu üyelik, İbrahim Reisi hükûmetinin İran’ın doğusundaki “bağımsız ülkeler” ile siyasi ve ekonomik anlamda yakın bir ilişki içerisinde olacağının bir nişanesi olarak görülmektedir. Nitekim Reisi, Duşanbe’deki konuşmasında “Dünya yeni bir döneme girdi. Hegemonya ve tek taraflılık ortadan kalkıyor. Uluslararası sistemdeki güç, bağımsız devletler lehine değişiyor.” diyerek bölgedeki öncü ülkeler arasındaki ilişkiler ile altyapı bağlantılarının geliştirilmesi ve güçlendirilmesi gerekliliğine vurgu yapmıştır.

ŞİÖ daimî üyeliği, Reisi’nin hedeflediği ekonomi politikaları olarak görülen direniş ekonomisi politikalarını da desteklemekte ve İran’ın üyeliği bu bağlamda da okunmalıdır. Devrim Rehberi Ali Hamenei’nin yayımladığı direniş ekonomisi doktrini metninde; ülke ekonomisinin direncinin artırılması ve kırılganlığının azaltılması için başta komşular olmak üzere dünyadaki ve bölgedeki ülkelerle stratejik ilişkilerin genişletilmesi, iş birliklerinin ve ortaklıkların geliştirilmesi, iktisadi hedefleri desteklemek için diplomasi ile uluslararası ve bölgesel kuruluşların potansiyellerinden yararlanılması öngörülmektedir.

...