Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Yardımcısı Emine Muhammed; BM’nin, önümüzdeki günlerde Taliban hükûmetini tanıma koşullarını görüşmek üzere bir toplantı yapmayı planladığını söyledi. Princeton Üniversitesinde düzenlenen bir etkinlikte konuşan Muhammed, “Taliban’ı tanımak için ilkelere dayalı küçük adımlar atmayı umuyoruz. Ancak bunun mümkün olup olmadığını bilmiyorum. Bu konu tartışılmalı. Taliban tanınmak istediğini söylüyor. Bu bizim sahip olduğumuz tek baskı aracı.” dedi. Çok sayıda ülkeden temsilcinin katılmasının beklendiği toplantının, mayıs ayı başında Katar’ın başkenti Doha’da gerçekleşmesi bekleniyor. Bu toplantının duyurulmasından kısa süre sonra eski Türkiye BM Daimî Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu’nun Afganistan İçin Özel Değerlendirme Misyonu koordinatörü olarak atandığı bildirildi. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric 26 Nisan’da yaptığı açıklamada, “Bugün BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Güvenlik Konseyinin 2679 Sayılı Kararı’na dayanarak Sinirlioğlu’nu Afganistan'daki durumu değerlendirmek üzere özel koordinatör olarak atadı. Genel Sekreter; ondan, Afganistan’daki mevcut zorluklar konusunda tutarlı ve bağımsız bir rapor hazırlanmasına liderlik etmesini istiyor.” dedi. Sinirlioğlu liderliğinde hazırlanacak rapor ve öneriler, önümüzdeki günlerde gerçekleşecek toplantıda Taliban yönetiminin tanınması konusunda belirlenecek yol haritasında esas alınacaktır. Kendini İslam Emirliği olarak adlandıran Taliban yönetimi, yeni BM temsilcisinin ülke gerçeklerine dayanarak tarafsız bir rapor hazırlamasını istiyor. Konuyla ilgili açıklama yapan Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, “Kim gelirse gelsin İslam Emirliği, Afganistan gerçeklerini dikkate almasını istiyor. BM’nin konumu çok önemli. Afganistan hükûmeti ve halkıyla iş birliği yapmak için sorumlulukları var.” değerlendirmesinde bulundu.

BM ve uluslararası toplum; insan ve kadın haklarına saygı, kapsayıcı bir hükûmetin kurulması ve terörizmle mücadeleyi Taliban yönetiminin tanınması için ön şart olarak belirlemişti. Özellikle Aralık 2022’de kadınların sivil toplum kuruluşlarında çalışmalarına ve kadın öğrencilere üniversite eğitiminin yasaklanmasına ilişkin alınan kararlar, uluslararası kamuoyunun büyük tepkisine neden olmuştu. Bazı BM yetkililerinin, Taliban’ın kadınlara yönelik kısıtlamalarının ortadan kaldırılmaması durumunda, örgütün Afganistan’dan çekilmeyi gündemine alacağı yönündeki açıklamalarına rağmen Taliban geri adım atmadı. Taliban liderliği, BM ve uluslararası toplumdan gelen kadınların çalışma ve eğitim hayatı önündeki engellerin kaldırılması yönündeki talepleri, Afganistan’ın iç işlerine karışmak olarak değerlendiriyor. Taliban lideri Hibetullah Ahundzade, Ramazan Bayramı münasebetiyle yayımladığı mesajda, uluslararası toplumdan gelen bu taleplere işaret ederek “Afganistan nasıl başka ülkelerin iç işlerine karışmıyorsa diğer ülkelerin de Afganistan’ın iç işlerine karışmalarını istemiyoruz.” açıklamasında bulundu. Taliban’ın tanınma şartı olarak belirlenen adımları atmamasına rağmen BM’nin bu kararı; uluslararası toplumun, Afganistan’da yeni bir insani krizin ortaya çıkmasını ve ülkenin yeni bir kaosa sürüklenmesini istememesiyle açıklanabilir. BM yetkilileri, Afganistan’daki durumun daha da kötüye gitmemesi için mevcut yönetimle iş birliği yapılmasını teşvik ediyor. Geçtiğimiz günlerde Afganistan’ı ziyaret eden BM Genel Sekreter Yardımcısı Muhammed, “Bugün Afganistan’da ticaret yapılabiliyor. Kurulan bankacılık sistemi yaptırımlara rağmen çalışıyor. Bu yüzden ya onlarla birlikte çalışıp onları doğru yöne çekmeliyiz ya da kendi hâllerine bırakıp nereye gittiklerini görmeliyiz. Ülkenin daha da kötüye gitmesini engellemek için onlarla etkileşim içerisinde olmalıyız.” demişti. Henüz, herhangi bir ülke Taliban yönetimini resmî olarak tanımış değil. Fakat buna rağmen birçok ülkenin, Taliban yönetimindeki Afganistan’la aktif bir etkileşim içerisinde olduğunu söylemek gerekir. Taliban’ın Doha’daki Siyasi Ofis Başkanı Suheyl Şahin, Kabil’in hâlihazırda 16 ülkeyle resmî ilişkilere sahip olduğunu söylüyor. Pakistan, Rusya, İran ve bazı Orta Asya ülkeleri dâhil 10’dan fazla ülke, başkentlerindeki Afganistan diplomatik temsilciliklerini Taliban’a devretmiş durumda. Doha’daki toplantıdan, Taliban’ın tanınması yönünde somut bir karar çıkması beklenmiyor. Ancak bu toplantı, örgütün tanınmasına giden süreçte önemli bir adım olarak görülüyor.