İran Ordusu Yanlışlıkla Kendi Gemisini Vurdu

10 Mayıs 2020 tarihinde düzenlenen deniz tatbikatı sırasında İran donanmasına ait Cameran fırkateyni, donanmaya ait Konarek adlı başka bir fırkateyni yanlışlıkla vurdu. İran Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Halkla İlişkiler Dairesinin açıklamasına göre düzenlenen deniz tatbikatı sırasında Konarek savaş gemisinin destek fırkateyninden kaynaklanan kazada 19 kişinin hayatını kaybettiği ve 15 kişinin yaralandığını duyuruldu. Konarek savaş gemisinin iskeleye çekildiği belirtilirken olayın detaylarına ilişkin ise detaylı bilgi verilmedi.

Devrim Rehberi Hamenei, yayımladığı mesajda acılı ailelere sabır ve yaralılara acil şifalar dileyerek yetkililerden olayın tüm yönlerinin dikkatli bir şekilde incelenmesini istedi. Hamenei, inceleme sonucu muhtemel kusuru bulunanların belirlenmesi ve bu olayların tekrarlanmaması için gereken her türlü tedbirin alınmasını istedi.

250 Bin Dolar Karşılığında 5 Yıllık Oturma İzni

İran İçişleri Bakan Yardımcısı Babek Dinperest, İran’da yatırım yapma karşılığında 5 yıllık oturma izni verileceğini bildirdi. Dinperest yaptığı açıklamada, Bakanlar Kurulunun geçen sene temmuz ayında onayladığı kararların İçişleri Bakanı’nın direktifi ile uygulanmaya konulduğunu söyledi. Dinperest, karar gereğince İran’da 250 bin dolar yatırım yapan veya bu meblağı bankaya yatıranlara, Ekonomi Bakanlığının onaylaması halinde 5 yıllık oturma izni verileceğini bildirdi. Dinperest, kararın uygulanması için İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Yabancı Yatırım Kurumu ve Merkez Bankasının internet sitelerinde Farsça, İngilizce ve Arapça formlarının düzenlendiğini söyledi.

İran Meclisinde İsrail Karşıtı Yasa Tasarısı Onaylandı

İran İslami Şûra Meclisinde “İsrail’in bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliğe karşı düşmanca eylemlerine karşı koymayı” öngören yasa tasarısı onaylandı. Yasa tasarısı onaylandıktan sonra milletvekilleri “İsrail’e Ölüm” sloganı attı. İran Meclis Başkanı Ali Laricani, tasarının önümüzdeki hafta başında Meclisin ana gündeminde olması için Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonundan mümkün olan en kısa sürede tasarıyı gözden geçirmesini istedi.

Bu tasarıyı Anayasayı Koruyucular Konseyi onaylarsa, İranlı sporcular İsrailli sporcularla müsabakalara çıkamayacak. Bu durum, İranlı sporcuların birçok spor branşlarından elenmesi anlamına gelecektir.

Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Görevden Alındı

İran Cumhurbaşkanı Ruhani Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Rıza Rahmani’yi görevden aldı. Ruhani, Bakan Yardımcısı Hüseyin Müderris Hıyabani’yi vekâleten kabinede görevlendirdi. Ruhani’nin Rahmani’yi halkın ekonomik sorunları veya otomobil fiyatlarının yükselmesi nedeniyle görevden aldığı belirtiliyor.

Ruhani Hükûmeti; Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanlığının ikiye ayrılması için Meclise yasa tasarısı sunmuştu. Meclisin bu tasarıya onay vermediği takdirde Ruhani’nin Rahmani’yi istifa etmesi gerektiği konusunda bilgilendirildiği, Bakan istifa etmeyi kabul etmeyince görevden alındığı iddia ediliyor. Görevden alınmasındaki diğer bir iddia da Rahmani’nin, Ruhani’nin onayı olmadan Yargı Başkanı İbrahim Reisi ile görüşüp ona rapor vermesidir. Ruhani’nin üç ay içerisinde yeni bakan adayını güvenoyu alması için Meclise tanıtması gerekmektedir.

Pakistan Sınırında 2 Ton Uyuşturucu Ele Geçirildi

Pakistan sınırında bulunan Sistan-Beluçistan bölgesinde uyuşturucu tacirleri ile çıkan çatışmada 2 ton uyuşturucu ele geçirildiği açıklandı. Bu operasyonda iki Toyota aracında bulunan 1597 kg afyon, 100 kg eroin, 39 kg morfin, 67 kg esrar, 114 kg diğer uyuşturucu çeşitleri ele geçirildiği bildirildi.

Amerika ve İran Arasında Mahkûm Takası

ABD Ulusal Güvenlik Bakanlığı Sekreter Yardımcısı Ken Cuccinelli 11 Mayıs Pazartesi günü Twitter üzerinden yaptığı açıklamada Amerika’da bulunan 11 İran vatandaşı için Tahran’ın uçak göndermesini istedi. Cuccinelli tarafından “yasadışı göçmen” olarak tanımlanan ve içlerinde Profesör Sirous Asgari’nin de bulunduğu vatandaşların tahliyesinin İran tarafından geciktirildiği iddia edildi.

İranlı vatandaşlara karşılık olarak ABD, 2018 yılından beri İran tarafından alıkonan ABD Donanma Gazisi Michael White’ı istiyor. İki taraf arasında henüz anlaşılabilmiş bir mahkûm takası bulunmamakla birlikte ABD ve İran arasında diplomatik ilişkiler kopuk olduğu için İsviçre aracı ülke olarak görev alıyor.

Pompeo’nun İsrail Ziyareti

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo 13 Mayıs Çarşamba günü İsrail Başbakanı Netanyahu ve yeni Savunma Bakanı Benny Gantz ile görüşmek üzere İsrail’e gitti. Salgına rağmen gerçekleşen görüşmenin ana konusunun İran olduğu açıklanırken ABD’nin İran’a uyguladığı maksimum baskı politikasında İsrail’in rolü konuşuldu. Kritik ziyarette konuşulan konular arasında covid-19 ile mücadele ve bölgesel güvenlik sorunları yer aldı.

İran Venezuela’ya Akaryakıt Sevkiyatı Yapabilecek mi?

Trump yönetiminden üst düzey bir yetkili 14 Mayıs Perşembe günü Reuters’e verdiği demeçte, ABD’nin İran’ın kriz içinde olan Venezuela’ya yakıt sevkiyatı karşısında alabileceği önlemleri düşündüklerini söyledi. Yetkili, Nicalos Maduro Hükûmetinin yakıt için İran’a tonlarca altın ödeyeceğinin kesin olduğunu ifade etti. Yetkili ayrıca, bu sevkiyatın sadece ABD tarafından değil bölge tarafından da hoş karşılanmadığını belirtti.

İran-Afganistan Arasında Ortak Araştırma Komisyonu Kuruldu

İran ve Afganistan Dışişleri Bakanları 2 Mayıs’ta İran-Afganistan sınırda meydana gelen olayların araştırılması için ortak komisyon kurma konusunda anlaştılar. İki bakanın sosyal medya hesabından da duyurduğu ortak komisyon iki ülkeyi temsil eden heyetlerden oluşup gerçeği ortaya çıkarmak adına olayın gerçekleştiği bölgede incelemelerde bulunacak.

Afganistan’dan İran’a geçmek isteyen göçmenlerin İran sınır muhafızları tarafından yakalandıktan sonra kasten nehre atıldıkları iddialarının gündeme gelmesiyle iki ülke arasındaki ilişkiler gerilmişti.

1398 Yılında Trafik Kazaları Düştü

İran Adli Tıp Kurumuna göre 1398 yılında (Mart 2019-Mart 2020) trafik kazalarında toplam 16.947 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu rakam bir önceki yıla göre %1,4 düşüş göstermektedir.

Mali Destek Paketinde Son Durum

Ruhani Hükûmeti koronavirüs salgınından en çok etkilenen 13 iş kategorisinde yer alan bir milyon aktif işverene (işletmeciye) mali destek paket programı başlattığını duyurdu. Koronavirüs nedeniyle zarar gören işletmeci ve firmaların, hükûmet tarafından sağlanacak krediyi alabilmeleri için 3 aşamalı prosedürü tamamlaması gerekmektedir. Kooperatifler, Çalışma ve Sosyal Refah Bakanlığına göre işletmede aktif olan her sigortalı çalışan için 12 milyon tümen kredi verecek. Ayrıca mecburen veya zorla kapatılan birimlere ve işletmecilere 16 milyon tümene kadar kredi verilecektir.

Hükûmet Mart ayında koronavirüsten etkilenen firma ve işletmecilere yaklaşık 75 trilyon tümen bankacılık sistemi üzerinden %12 kâr oranıyla 24 ay vadeli kredi sağlayacağını belirtmişti.

İran’da Bütçe Açığını Telafi Etmenin Ağır Bilançosu

İran Ekonomi Koordinasyon Yüksek Kurulu yaptığı görüşmelerden sonra, 1399 yılının bütçe açığını kapatmak için hükûmetin sunduğu teklifi onayladı. Kararnameye göre Hükûmetin bu yılki bütçe açığını telafi etmek amacıyla yaklaşık 150 trilyon tümen (1399 bütçe kanununda öngörülen 90 trilyon tümen hariç) finansal varlığın satışına izin verildi.

Böylece Hükûmet 1399 yılı bütçe açığını kapatmak için 240 trilyon tümen (57,1 milyar dolar) değerindeki finansal varlığın satışını yapabilir. Özetle, Hükûmet petrol gelirlerinden elde edilmesi gereken miktarı sermaye ve finansal varlıklarını satarak telafi etmeye çalışmaktadır. Habere göre tahviller hem bankalar arası hem de sermaye piyasasında çeşitli borç piyasalarında sunulacaktır.

Ayetullah Hamedani’den Dua Çağrısı

Taklit Mercii Ayetullah Nuri Hamedani 14 Mayıs Perşembe günü yayımladığı bir bildiriyle İran’da “Kadir Geceleri” olarak anılan 19, 21 ve 23 Ramazan gecelerinde halka dua etme çağrısında bulundu. Hamedani mevcut dönemde dünyanın her zamandan daha fazla bir yol göstericiye ve maneviyata ihtiyacı olduğunu dile getirerek bu gecelerde Hz. Mehdi’nin zuhur etmesi için halkı dua etmeye çağırdı. Filistin, Suriye, Yemen ve Bahreyn gibi ülkelerde Siyonizm ve ABD tarafından zulüm yapıldığını ve uluslararası camianın buna sessiz kaldığını dile getiren Hamedani, bu zulümlerin Müslüman ülkelerinde sona ermesi için dua edilmesi gerektiğini ifade etti. Hamedani aynı şekilde dünyanın koronavirüsle devam eden mücadelesine değinerek bu virüsün yok olması için ve sağlık çalışanlarının başarısı için dua etmek gerektiğini söyledi.

Şii inancında Kadir geceleri olarak anılan bu gecelerden birinde Hz. Ali aldığı darbe sonucunda şehit edildiği ve Kur’an-ı Kerim’in de bu gecelerden birinde indiğine inanılmaktadır. Bu gecelerde sabaha kadar uyanık kalıp dualar okunur.

Tabatabai’nin Canlı Yayını Tartışmaları Neden Oldu

Geçtiğimiz günlerde Huzistan Eyaletinin Kültür Evi sorumlularından biri yaklaşık 90 dakika süren bir Instagram canlı yayınında ABD’de yaşayan İran asıllı pop müzik sanatçısı Moin’le ilgili açıklamalarda bulundu. İslami Sanat Birimi Sorumlusu Hüccetül İslam Tabatabai, canlı yayında Moin’in sanata ve şiire saygısı olduğunu belirterek Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani yerinde olsa onu ülkeye çağıracağını ifade etti. Tabatabai’nin bu açıklaması ise dinî bir kimliğe sahip olması hasebiyle toplumun farklı kesimleri tarafından tepkilere neden oldu. Huzistan Eyaleti İslami İrşat Genel Sekreteri Nebizade, Tabatabai’nin çalıştığı birimin kendi denetiminde olmadığını açıklamakla birlikte bu davranışı doğru bulmadığını ifade etti.