Yeni Bakanlar Güvenoyu Aldı

İran Meclisi’nde 27 Ekim Cumartesi günü yapılan oturumda Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin daha önce önerdiği dört yeni bakan adayı güvenoyu aldı. Böylece yapılan güven oylamasıyla Ekonomi ve Maliye Bakanı Ferhad Dijpesend, 200 olumlu, Sanayi, Madencilik ve Ticaret Bakanı Rıza Rahmani, 203 olumlu, Yol ve Şehircilik Bakanı Muhammed İslami, 151 olumlu ve Çalışma ve Sosyal Refah Bakanı Muhammed Şeriatmedari, 196 olumlu oy alarak yeni görevlerine başladılar.

Söz konusu bakanlıklar gensoru ve istifa gibi nedenlerle boş kalmıştı.

Tahran’a Bir Buçuk Yılda 3. Belediye Başkanı

Tahran Belediye Meclisi Sözcüsü Ali E’ta, Tahran’ın yeni belediye başkanının 13 Kasım’da seçileceğini açıkladı. E’ta, belediye meclisinden her üyenin belediye başkanlığına beş isim önereceğini ifade etmişti. Yaklaşık 30 ismin önerildiği listede Tahran Belediye Meclis Başkanı ve eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani’nin oğlu Muhsin Haşimi, eski Çalışma ve Sosyal Refah Bakanı Ali Rabii, eski Yol ve Şehircilik Bakanı Abbas Ahundi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Masume Ebtekar gibi isimler bulunmaktadır. Mevcut Belediye Başkanı Muhammed Ali Efşani “Emeklilerin İstihdam Edilmesini Yasaklayan Kanunun Düzeltilmesi Kanununun” onaylanması nedeniyle görevi bırakacaktır.

Efşani’den önceki belediye başkanı Muhammed Ali Necefi özel hayatına ilişkin baskılar sonucu istifa etmek zorunda kalmıştı.

Ruhani: Birkaç Ay Zor Geçebilir

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 31 Ekim Çarşamba günü Bakanlar Kurulu toplantısında yaptığı konuşmada halk için önümüzdeki birkaç ayın zor geçeceğini ve hükümetin bütün gücünü sorunları çözmek için harcayacağını söyledi. ABD’nin İran’a uyguladığı ve ikinci fazı 4 Kasım’da devreye girecek olan yaptırımlara değinen Ruhani, “Amerika’nın İran’ın petrol satışını kesmeye gücü yetmez. Tahran, ABD yaptırımlarından hiçbir şekilde korkmuyor.” dedi.

Ruhani’den Dörtlü Ekonomi Grubu Talimatı

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ekonomistlerle yaptığı toplantıda makroekonomi, bankacılık ve parasal, ekonomik ve destekleyici planlama gibi alanlarda dörtlü ekonomi grubu kurulması talimatını verdi. Söz konusu grupların hedefi, akademisyenlerin ve ekonomi uzmanlarının hükümetin ekonomi politikalarına daha fazla katılmasını sağlamak. Bu gruplardan Ekonomi Bakanı, Merkez Bankası Başkanı, Bütçe ve Planlama Kurumu Başkanı ve Çalışma ve Sosyal Refah Bakanı sorumlu olacaktır.

İmam Rıza Vakfı için Koruma Birimi Kuruldu

Ülkenin en güçlü vakfı olan Meşhed’deki İmam Rıza Türbesi Vakfı (Astan-i Kudsi Rezevi) için koruma birimi kuruldu. Polis Teşkilatı tarafından İmam Rıza Türbesi Vakfını Koruma Birliğine komutan olarak atanan Ali Ekber Efrasyabi, Vakfın Başkanı İbrahim Reisi ve Emniyet Müdürü Tuğgeneral Hüseyin Eşteri’nin katılımıyla 1 Kasım Perşembe günü düzenlenen törenle görevini teslim aldı. Reisi yaptığı konuşmada söz konusu birliğin kolluk kuvvetleri tarafından düzenlenen faaliyetlerin yasal takibinin yapılması amacıyla kurulduğunu söyledi. Görevlerinden birinin de kutsal yerleri her türlü zarardan korumak olduğunu hatırlatan Reisi, bu mekanların her zaman kötü ve dolandırıcı kişilerin hedefinde olduğunu belirtti. Söz konusu birim Genelkurmay Başkanlığının onayıyla kuruldu. Özellikle Suriye’de Müdafiin-i Harem (Kutsal Mekanları Koruma) adı altında türbelere yönelik saldırıları önlemeye çalışan İran, ülke içerisindeki kutsal (Şiiler için) mekanların başında yer alan Astan-i Kudsi Rezevi konusunda güvenlik birimi kurması bu tür mekanların önümüzdeki süreçte terör saldırılarının hedefi olabileceği duyumlarının arttığını göstermektedir.

İran İstihbarat Servisinin Danirmarka’da Saldırı Planladığı İddia Edildi

Danimarka İç İstihbarat Servisi 30 Ekim Salı günü Norveç vatandaşı bir İranlının Danimarka’da ASMLA örgütüne ait 3 kişiye saldırı planladığını aktardı. Danimarkalı yetkililer tarafından bu şahsın İran istihbaratı tarafından görevlendirildiği iddia edildi. İsveç istihbaratı tarafından yakalanıp 21 Ekim’de Danimarka’ya teslim edilen ve 21 Ekim’den beri tutuklu bulunan zanlı iddiaları reddetti. Bu saldırıyla ilgili olarak daha önce 28 Eylül’de Kopenhag’ta yaşam birkaç saatliğine durdurulmuş ancak bu konuda basına herhangi bir bilgi verilmemişti.

Danimarka İran’a Karşı Yeni Yaptırımlar İstiyor

Danimarka Dışişleri Bakanı Anders Samuelsen 30 Ekim Salı günü yaptığı basın toplantısında Tahran’daki büyükelçilerini birtakım istişareler yapmak amacıyla geri çağırdıklarını ve AB’ye İran’a yaptırım uygulaması için talepte bulunacaklarını söyledi. 31 Ekim tarihinde ise Danimarka, Norveç, İsveç, İzlanda ve Finlandiya Dışişleri Bakanları da bu anlamda ortak bir bildiri yayımlayıp olayın ciddiye alınması gerektiğini ifade ettiler. AB Komisyonu sözcülerinden bir yetkili ise Danimarka ile dayanışma içinde olduklarını ve olayın son derece ciddiye alındığını belirtti. Bunun yanında aynı yetkili İran ile nükleer anlaşmayı korumanın önemine de dikkat çekti.

ABD Sekiz Ülkeyi İran Yaptırımlarından Muaf Tuttu

ABD; Japonya, Güney Kore, Hindistan’ın da olduğu 8 ülkeyi İran’dan petrol alma yasağından muaf tuttu. Bloomberg’in haberine göre Çin de belli miktarda İran’dan petrol satın alabiliyor. Türkiye de bu istisnadan yararlanmak için çaba sarf ediyor. Fakat henüz resmiyette dökülmüş bir mutabakatın olmadığı söyleniyor. Bahsi geçen listede başka hangi ülkelerin olduğu açıklanmıyor.

Ruhani: Avrupa ile Bölgesel Sorunlara Dair Görüşmeleri Başlattık

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ikinci faz ABD yaptırımlarının yürürlüğe girmesinin arifesinde yaptığı açıklamada Avrupa Birliği ile bölgesel konularda çözüme varmak amacıyla müzakerelerin başladığını belirtti. Ruhani açıklamasında “Nükleer anlaşma da gösterdi ki İran mantık ve diyaloga dair sözlerine bağlıdır. Avrupa ile ortak ve önemli konular üzerine, özellikle de bölgesel krizler ile alakalı olarak siyasi müzakerelere başladık. Hedefimiz taraflara uygun sonuçlar üretmek.” ifadelerini kullandı. Ruhani açıklamalarında ayrıca Avrupa’yı diyalogu desteklediklerinden dolayı överken ABD’yi uluslararası ilişkilerde tek taraflılığı dolayısıyla eleştirdi.

Bolton: İran Yaptırımları Konusunda Dostlarımızın Zarar Görmesini İstemeyiz

ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton “İran üzerine maksimum baskı uygulamak istiyoruz ancak dostlarımız ve müttefiklerimizin de zarar görmesini istemeyiz” açıklamasında bulundu. Bolton açıklamasında ayrıca “Geçtiğimiz hafta İran’a coğrafi olarak yakın birkaç ülkeyi ziyaret ettim ve anladık ki bu ülkeler hızlı bir şekilde İran’dan petrol ithalatlarını sıfıra çekemeyebilirler” ifadelerini kullandı.

Pompeo: Suudi Arabistan İran’a Karşı Stratejik Ortağımız

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo yaptığı açıklamada Suudi Arabistan ile ilişkilerinin önemine vurgu yaparak “İran dünyada terörizmin en büyük destekçisidir” ifadelerini kullandı. Pompeo bu açıklamasında “İran’a uygulanan yaptırımlar terörizme verdikleri desteği engelleyecek” sözlerini sarf etti. ABD Dışişleri Bakanı Missouri’de yayın yapan KMOX radyo istasyonuna verdiği mülakatta ayrıca, Danimarka’nın İran ajanı olduğu ve ülkede terörist bir saldırı düzenleyeceği iddia edilen bir kişiyi tutuklamasına da işaret ederek “Bu tür eylemler ticaret gibi amaçlarla Avrupa’ya seyahat eden ABD vatandaşları için bir tehdit oluşturabilir” sözlerinin altını çizdi.

Güney Kore Şirketi Hyundai İran’daki Projesini İptal Etti

Güney Kore şirketi Hyundai, İran’daki 521 milyon dolarlık petrokimya üretim sözleşmesini iptal etti. Şirketin iddialarına göre ABD’nin Tahran’a uyguladığı yaptırımlar nedeniyle şirket cayma bedeli ödeyemeyecektir.

Dış Ticaret Rakamları

İran’ın Gümrük İdaresi Başkanı Asgari yaptığı açıklamada, İran’ın dış ticaretinin son yedi ay içinde 53,3 milyar doları aştığını söyledi. Asgari, İran bu dönemde yaklaşık 27,229 milyar dolar değerinde 68 milyon ton petrol dışı mal ihraç ettiğini ve geçen yılın aynı dönemine göre %13,3 oranında artış olduğunu söyledi. İthalatın ise son yedi ayda yaklaşık 26,303 milyar dolar olduğunu ve geçen yılın aynı dönemine göre %11,7 düşüş kaydedildiğini belirtti.

Çin’in İran’dan Ham Petrol İthalatında Düşüş

Çin Gümrük İdaresi verilerine göre eylül ayında İran’dan 2,13 (günlük 518 bin varil) milyon ton ham petrol ithal edilmiştir. Bu verilere bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre %34 düşüş olduğu gözlemlenmiştir.

İranlı İhracatçılar Çin’deki Bankacılık İşlemleri Durdurdu

İran-Çin Ticaret Odası Başkanı Esedullah Asgarvalladi “Şu anda hiçbir Çin bankası İranlı tüccarlarla çalışmamaktadır ve bu nedenle Çin ile olan ihracatımız durmuştur.” dedi.

Kaşkay Türklerinden Ünlü Müzisyen Gorginpurzade Vefat Etti

İran’ın önemli müzisyenlerinden biri olan Ferhad Gorginpurzade 31 Ekim Çarşamba günü kanser nedeniyle memleketi Şiraz’da hayata veda etti.

Ferhad Gorginpurzade 1948 tarihinde Şiraz’da doğdu. İran’ın Kaşkay Türklerinden olan Ferhad Gorginpurzade, Kaşkayların Şiraz’da yaşayan Amele aşiretine bağlı Behmen Beglu obasına mensuptu. Ailesiyle daha sonra Tahran’a göç etmiş olan Gorginpurzade 1956 yılından itibaren İran’ın meşhur musikişinaslarından piyano, akordeon ve setar gibi müzik enstrümanları üzerine eğitim almaya başladı. Ardından yeniden memleketi Şiraz’a dönen Gorginpurzade, Şiraz Üniversitesi’nde Fars Dili ve Edebiyatı bölümünü okudu ve yüksek lisans ve doktora eğitimlerini ise Tahran Üniversitesi’nde yine aynı alanda tamamladı. Edebiyat ve müzik alanlarında sahip olduğu bilgiyi iyi harmanlamış olan Ferhad Gorginpurzade, yarım asırdan fazla bir süre Kaşkay Türklerine ait geleneksel ezgileri icra ederek korumaya çalıştı ve hayatı boyunca İran halkı tarafından Kaşkay müziğinin gelişimine katkı sağlayan kişilerden biri olarak tanındı.