Ali Laricani: Sanal Alemin Etkisini Kabullenmeliyiz 

Meclis Başkanı Ali Laricani 25 Ocak Çarşamba günü Kültür ve İrşat Bakanı Rıza Salihi Emiri ile bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede günümüz dünyasının kültürel değişimlerinin önemine değinen Laricani, sanal alemin bu değişimlerden birisi olduğuna dikkat çekti. Sanal alemin siyasi, kültürel ve toplumsal bilinçlenmeye vesile olduğunu belirten Laricani, bunun çok etkili bir mecra olduğunu ve bu gerçeği kabul etmeleri gerektiğini söyledi. Laricani eski yapıların bu alanda kendisini taşıyamayacağını ve bu yüzden de onarılmaları gerektiğini vurguladı. Sosyal medyanın çok yaygın kullanıldığı İran’da devlet sürekli filtre programları ile kısıtlamalar getirmesine rağmen kullanıcılar VPN ile sosyal medya programlarına erişmektedirler. 

Yahya Safevi’den Gündeme İlişkin Açıklamalar

İsfahan’da katıldığı bir törende konuşan Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Eski Komutanı Tümgeneral Yahya Safevi önemli açıklamalarda bulundu. Suriye ve Irak’taki gelişmelere değinen Safevi, Devrim Rehberi Ali Hamenei’nin tedbirleri, İran’ın askeri danışmanlarının katkısı ve Suriye ve Irak devletleri ile halklarının direnişi olmaksızın Şam ve Bağdat’ın bugün düşmüş olacağını öne sürdü. Safevi konuşmasında İsfahan eyaletinin İran-Irak Savaşı’nda gösterdiği fedakarlıklara değinerek şehitlerin kanlarının İslam ülkelerinde Direniş Hareketine vesile olduğunu belirtti. Direniş Hareketinin Lübnan’a giderek Hizbullah’ı kurduğunu belirten Safevi, Hizbullah’ın Suriye’deki savaşa katılarak insanlara 68 ay boyunca teröristlere karşı nasıl mücadele edileceğini öğrettiğini ifade etti. 

İran Ordusunu Deniz ve Hava Kuvvetlerinde Tatbikat Hazırlıkları

  İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Habibullah Seyyari 28 Ocak Cumartesi günü Meşhed’de Deniz Kuvvetleri şehitlerinin aileleriyle bir araya geldi. Seyyari gazetecilere yaptığı açıklamada şubat ayı içerisinde Hint Okyanusu’nun kuzeyinde deniz kuvvetlerinin ‘Velayet 95’ adıyla bir tatbikat gerçekleştireceğini belirtti. Seyyari ayrıca bu tatbikatın uluslararası alanda İran’ın gücünün bir göstergesi olacağını söyledi. Deniz Kuvvetlerinin savunma görevlerini özel olarak takip ettiğini ifade eden Seyyari, bu nedenle açık denizlerde olduklarını öne sürdü. Seyyari, bu güçlerin ticaret ve petrol taşıyan gemileri korsanların saldırısından korumak için açık denizlerde ve Bab'ül Mendep ve Aden Körfezinde olmasının çok önemli olduğunu vurguladı. Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Hava Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacızade de yakın bir zamanda DMO Hava Kuvvetleri Komutanlığı Hava Savunma Sisteminin büyük bir tatbikat gerçekleştireceğini söyledi. Hacızade bu tatbikatta radar, komuta kontrol merkezi, karadan havaya füze sistemlerinden oluşan savunma sistemlerinin neredeyse tamamının İranlı uzmanlar tarafından yapıldığını hatırlattı. Bu tatbikatlar daha çok ABD, İngiltere ve Fransa’nın önümüzdeki hafta Körfez’de yapacakları ortak tatbikata bir cevap niteliği taşımaktadır. 

“İran’ın Yardımı Olmasaydı Teröristler Irak ve Suriye’de Devlet Kuracaklardı” 

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani 27 Ocak Cuma günü 17. Dünya Turist Rehberleri Federasyonları Birliği’nde (WFTGA) konuştu. Bölgedeki aşırılıkların ve terörizmin etkilerini yoğun olarak hisseden bir millet olduklarını belirten Ruhani; Irak, Suriye, Afganistan, Pakistan, Yemen ve Libya’nın acılarına şahit olduklarını söyledi. İran’ın bölgenin istikrarı ve savunmasız halkların müdafaası için gücünü harcadığını ve harcamaya da devam edeceğini ifade eden Ruhani, eğer İran’ın Suriye ve Irak ordusuna ve halkına yardımı olmasaydı, bugün Bağdat ve Şam’da teröristlerin devlet kurduklarını görmüş olacaklarını vurguladı.

Meşhed Savcısı Meclis Komisyonuna Şikâyet Edildi 

Anayasanın Doksanıncı Maddesini Uygulama Komisyonu Sözcüsü Behram Parsayi, Meşhed Savcısının geçtiğimiz aylarda Meclis Başkanvekili Ali Mutahhari’nin konuşmasının iptalinde oynadığı rolün ele alınması ve bu konunun incelenmesi amacıyla 10 milletvekilinin imzasıyla Başkanlık Divanı’na şikâyette bulunduklarını bildirdi.           

*Anayasanın 90. Maddesine göre yasama, yürütme ve yargı organlarının çalışmasından şikâyetçi olan herkes, şikayetini yazılı olarak Meclis’e sunabilir. Meclis bu şikâyetleri inceleyip gerekli cevabı vermekle yükümlüdür. Şikâyet, yürütme ve yargı organlarıyla ilgili ise onlardan gerekli inceleme ve cevap istenir ve belirli bir süre içinde sonuç bildirilir. Herkesi ilgilendiren hallerde de kamuoyuna bilgi verilmelidir.

"Amerika 2001’de İran’a Saldırmak İstiyordu"

İran Ordu Komutan Vekili Amiral Ahmet Rıza Purdestan katıldığı bir törende önemli açıklamalarda bulundu. Ordunun ve milletin her zaman savaşa hazır olması gerektiğini hatırlatan Purdestan, savaşa hazırlanmak için fırsatları olduğunu ve güçlerini daha da artırmaları gerektiğini söyledi. Konuşmasında bazı konulara dikkat çeken Purdestan, 1991 veya 2001’de ABD’nin 30 Orta Doğu ülkesinin desteğiyle Irak ve Afganistan’ın yanı sıra İran’a da saldırmak istediğini öne sürdü. Amerikalıların İran’ın hazırlıklı olduğunu ve ülkenin akıllı bir Rehber tarafından çok iyi yönetildiğini gördüğünde İran’a karşılık veremeyeceklerini anladıklarını belirten Purdestan, bunu her daim savaşa hazırlıklı olmanın sonucu olarak yorumladı.

“Yolsuzlukla Mücadelenin Tek Yolu Özgür Basındır”

Muhammed Hatemi hükümetinin sözcüsü Abdullah Ramazanzade İLNA Haber Ajansına verdiği röportajda gündeme dair açıklamalarda bulundu. Ramazanzade, Ruhani’ye verdikleri desteğin reformist olup olmamasıyla ilgili olmadığını öne sürdü ve onun reformist görüşlerden sadece bazılarını kabul ettiğini ve uyguladığını vurguladı. Ramazanzade, mevcut durumda reformcuların hedeflerine ulaşmaları için en iyi adayın Ruhani olduğunu ancak onun kabinesinin de bazı eleştiriler aldığını ifade etti. Dünyada yolsuzluğu önlemek için basına ve güçlü partilere ifade özgürlüğü verildiğini hatırlatan Ramazanzade, ülkede güçlü partiler bulunmadığı için halkın gözünde yolsuzlukla mücadelenin tek yolunun basın özgürlüğü olduğunu ve muhaliflerin bu kanalla kendilerini ifade edebileceklerini söyledi.

İki Bakan Hakkında Gensoru

Milli Eğitim Bakanı Fahrettin Ahmedi Daniş Aştiyani ve Ulaştırma Bakanı Ahmet Abbas Ahundi hakkında gensoru verildi. Meclis Başkanlık Divanı Üyesi Ekber Rencberzade yaptığı açıklamada Milli Eğitim Bakanı Aştiyani hakkındaki gensorunun açık oturumda 37 milletvekilinin imzasıyla Meclis Başkanlık Divanı’na sunulduğunu açıkladı. Milli Eğitim Bakanı hakkındaki gensorunun Sermaye Bankası ve ilgili şirketlerdeki mali yolsuzlukların devamı, eğitimcilerin maaşlarının gecikmesi gibi konular olduğunu söyledi. Rencberzade dosyanın Milli Eğitim Komisyonu’na gönderileceğini belirtti. Konuşmasında Ulaştırma Bakanı Ahundi hakkındaki gensoruya da değinen Rencberzade, Ahundi’nin gensoru dosyasına ilişkin sürecin yeni olduğunu ifade etti. Meclis İnşaat Komisyonu Başkanı Muhammet Rıza Rızayı Kuçi ise komisyonun, Ulaştırma Bakanı hakkındaki gensoruyu incelemek için bir toplantı düzenlediğini ancak Bakan Ahundi’nin bu oturumda yer almadığını açıkladı. Bunun üzerine gensoru veren milletvekillerinin gensorunun bakanın da yer alacağı bir açık oturumda değerlendirilmesine karar verdiklerini belirten Rızayi Kuçi, Ahundi’nin bu hareketini Meclis’e hakaret olarak yorumladı. Ulaştırma Bakanı hakkında verilen gensoru geçtiğimiz aylarda meydana gelen Tahran-Meşhed seferini yapan tren kazasıyla ilgiliydi.

İran’da Devrimin Yıldönümü Kutlamaları Başladı

İran’da devrimin yıldönümü kutlamaları (Deh-i Fecr) 31 Ocak Pazar günü şehit ailelerinin, gazilerin, bazı yetkililerin ve halktan muhtelif kesimlerin katılımıyla Ayetullah Humeyni’nin mezarında düzenlenen törenle başladı. Bu münasebetle Devrim Rehberi Ali Hamenei 1 Şubat Çarşamba günü bu mezarı ve Bihişt-i Zehra Şehitliğini ziyaret etti.

Ekonomi Bakanı Vergi Sistemini Eleştirdi

Ekonomi Bakanı Ali Tayyip Niya, ülkedeki vergi düzeninin adil ve verimli olmadığını ancak yakında bütün sorunların ortadan kaldırılacağını ümit ettiğini söyledi. Tayyip Niya vergi kanununun uygulanmasına rağmen vergi sisteminin adil işlemediği yönünde kendisine yöneltilen eleştirilere ise ülkedeki vergilerin tespit ve toplanma sürecinin adil ve verimli olmadığına katılarak yanıt verdi. Bu anlamda vergilendirmede yatay ve dikey eşitliğin bir ilke olduğunu söyleyen Niya, ne yazık ki bunun uygulanmadığını ifade etti. Tayyip Niya hükümetin ihtiyaçları için gerekli olan mali kaynakların temin edilemediğini ve İran ekonomisinde geniş ölçüde vergi kaçakçılığının mevcut olduğunu herkesin bildiğini sözlerine ekledi.

“Füze Denemeleri Nükleer Anlaşmaya Aykırı Değildir”

Savunma Bakanı Hüseyin Dehgan İran’ın yapmış olduğu füze denemelerine ilişkin açıklamalarda bulundu. 29 Ocak Pazar günü ABD’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Nikki Haley Güvenlik Konseyi’nin kapalı oturumunda bu konuyu gündeme getirmiş ve İran’ın füze denemelerinin Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararına aykırı olduğunu söylemişti. Konuya ilişkin açıklama yapan Dehgan, balistik füze denemelerinin ne İran’ın P 5+1 ülkeleriyle imzaladığı (KOEP) anlaşmaya ne de Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararına aykırı olduğunu ifade etti.

İran ABD’den Dönecek Olan Vatandaşlarına Fon Ayırdı

2017 Bütçe Ortak Komisyonu, Trump’ın aldığı kararlar neticesinde Amerika’daki İran vatandaşlarının ülkeye giriş yapmalarının yasaklanacağı ve orada yaşamaya devam edemeyecekleri ihtimalini göz önünde bulundurarak İranlı göçmenler için bütçe hazırladı. Meclis Bütçe Ortak Komisyonu üyesi Gulam Ali Caferzade İman Abadi bu seneki bütçede Amerika’dan dönecek olan İran vatandaşlarının dönüşünü organize etmek ve yaşayabilecekleri sıkıntıları engellemek için yaklaşık 53 milyon dolar ayıracaklarını söyledi.

Meclis’ten Füze Sanayisine Destek Bildirisi

İran’ın balistik füze denemeleri yapması üzerine BM Güvenlik Konseyi, Amerikalı bazı yetkililerin talebiyle olağanüstü toplanmış ve İran’ın BM anlaşmalarını ihlal ettiği gerekçesiyle konunun incelenmesi talep edilmişti. Meclis Milli Güvenlik Komisyonu Sözcüsü ve Veramin Milletvekili Hüseyin Nakdi Hüseyni, Amerikalı yetkililerin bu iddialarına tepki olarak ülkenin füze sanayisinin güçlendirilmesi için iki bildiri hazırladıklarını söyledi. Birinci bildirinin Meclis Milli Güvenlik Komisyonu’nda hazırlandığını belirten Hüseyni, yakın bir zamanda bunun medya üzerinden paylaşılacağını, ikinci bildiri için şu anda mecliste açık oturumda imza toplandığını ve en kısa sürede açık oturumda okunacağını ifade etti. Bu bildirinin füze geliştirmeyi desteklenmeye yönelik olduğunu belirten Hüseyni, başkalarının kendi işlerine karışamayacağını söyledi. Girişimlerinin savunma stratejisi doğrultusunda olacağını hatırlatan Hüseyni, Devrim Rehberi’nin fetvası uyarınca kitle imha silahlarının İran savunma stratejisinde yeri olmadığını sözlerine ekledi.

İran İsviçre Büyükelçisini Dışişlerine Çağırdı

İran, Amerika Başkanı Trump’ın kararına itirazını bildirmek üzere Amerika’nın İran’daki çıkarlarını koruyan İsviçre Büyükelçisi’ni çağırdı. Konu ile ilgili bir açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, İran yönetiminin, İran vatandaşlarına Amerika seyahati konusunda getirilen kısıtlamaya yönelik itirazını İsviçre Büyükelçisi’ne iletti. İsviçre Büyükelçisi de Trump’ın kararının yankılarından haberdar olduklarını ve İran’ın itirazını derhal Amerika Dışişleri Bakanlığı’na ileteceğini ifade etti.

Ruhani’den Trump’a: “Duvar Örme Zamanı Değil”

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD'nin yeni başkanı Donald Trump'ın Meksika sınırına duvar inşa etme ve İran vatandaşlarının ABD'ye girişine sınırlama getirmesine tepki gösterdi. Ruhani, "Şimdi uluslar arasında duvar örmenin zamanı değil" dedi.

Cevad Zarif’ten Trump’ın Vize Kararına Tepki

ABD Başkanı Trump’ın 7 Müslüman ülkenin vatandaşlarının ülkeye girişini engelleyen kararı dünyada tepkilere yol açtı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, konuyla ilgili sosyal medya üzerinden "Müslümanların ABD topraklarına girmelerinin engellenmesi aşırılık yanlıları için bir hediyedir. 7 İslam ülkesinin vatandaşlarının ülkeye girişini yasaklamak ABD'nin iddialarının temelsiz olduğunun ispatıdır. ABD'nin İran hükümetiyle bazı konularda ihtilafları vardır. Ancak buna rağmen Müslümanlara getirilen yasak, bu devletin İran halkına dost olduğu şeklindeki iddiasının temelsiz olduğunu göstermektedir. Uluslararası camianın diyalog ve iş birliğine ihtiyacı vardır" dedi.

ABD'den İran'a Tehdit Gibi Eleştiri

ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni atadığı BM Daimî Temsilcisi Nikki Haley, İran'ın orta menzilli füze denemesinin "kesinlikle kabul edilemez" olduğunu bildirerek, İran'ı sert şekilde uyardı. “Onlar savaş başlığı taşıyan balistik füze testi yapmamaları gerektiğini biliyor” diyen Haley, pazar günkü denemenin 50 kilogramlık bir taşıma kapasitesine sahip olduğunu ve 300 kilometre kadar bir menzili olduğunu kaydetti. ABD'nin Tahran'ın füze teknolojisi tedarikini durdurmak istediğini vurgulayan Haley, hiçbir ülkenin İran'a füze teknolojisi tedarikinde bulunmaması gerektiğini kaydetti. "ABD naif değildir. Beklemeyeceğiz. Onlara seslendiğimizi göreceksiniz" ifadelerini kullandı. ABD dışında Avrupa Birliği de pazar günü füze denemesi yapan İran’a "güvensizliği derinleştirmemesi" uyarısında bulunurken, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, denemelerin yalnızca savunma amaçlı olduğunu ve füzelerin nükleer savaş başlıkları taşıma amaçlı tasarlanmadığını bildirmişti.  

Trump, İran'ın Füze Denemelerini BM'ye Taşıdı

ABD, İran'ın balistik füze denemesi yaptığı gerekçesiyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni (BMGK) acil toplantıya çağırdı. Toplantıyla ilgili yapılan açıklamada, "ABD, İran'ın 29 Ocak'taki bir orta menzilli balistik füze fırlatması üzerine BMGK'yı acil istişareye çağırıyor" ifadesi kullanıldı. BMGK'nın daimî üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa ile Almanya (P5+1) arasında varılan anlaşma sonucu Temmuz 2015'te oybirliğiyle alınan ve Ocak 2016'da yürürlüğe giren 2231 sayılı kararla daha önce İran'a yönelik alınan tüm yaptırım kararları geçerliliğini yitirirken, İran'dan nükleer başlıklı füze konusunda hiçbir faaliyette bulunmaması talep edilmişti.

Trump’tan İran’a Resmi Uyarı

ABD Başkanı Trump, İran’a son balistik füze denemesi için “resmi uyarı” yapıldığını söyledi. Trump, Twitter’da “İran balistik füze ateşlediği için resmi olarak uyarıldı. Amerika ile bu saçma anlaşmayı yaptıkları için memnun olmalılar” dedi. Donald Trump’ın uyarısından önce, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn ve Sean Spicer da füze denemesi için İran’a resmi uyarı yaptıklarını söylediler.

Arap Dörtlüsünden İran’a Çağrı

BAE'nin başkenti Abu Dabi'de gerçekleşen ve Arap Dörtlüsü ile Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt'ın katıldığı toplantının ardından Arap Birliğinden yapılan yazılı açıklamada İran'ın, komşu Arap ülkelerinin ulusal egemenliğine saygı duyması gerektiği vurgulandı. Toplantıda, İran'ın bölge ülkeleriyle olan ilişkilerinde gelinen son durumun ele alındığı, İran'ın Suriye, Lübnan ve Irak'a yaptığı müdahalelerin sebep olduğu mezhepsel sorunlar ile bunun doğurduğu istikrarsızlık ve devam eden krizlerden ötürü endişe duyulduğu ifade edildi. Birleşmiş Milletler'in (BM) Yemen'e silah ambargosu uygulanmasını öngören 2216 sayılı kararının İran tarafından ihlal edildiği belirtilen açıklamada, bunun, ülkedeki meşruiyetin ve krizin sonlandırılması adına sarf edilen uluslararası çabaların baltalanması anlamına geldiği vurgulandı.

Zarif ve Ayrault’un Tahran’daki Müzakereleri

Tahran’ı ziyaret eden Fransa Dışişleri Bakanı Jan Mark Ayrault İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile ikili bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede ikili ilişkilerin yanı sıra, bölgesel ve küresel meseleler masaya yatırıldı. Bakan Ayrault’nun Tahran ziyaretinde iş birliği protokolleri imzalandı. Fransız Bakan ayrıca İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Ali Şamhani ile de bir görüşme gerçekleştirdi.

Hamas'tan İran'la Yakınlaşma Sinyali

Hamas Sözcüsü Sami Ebu Zuhri, Hamas ile İran arasında ikili ilişkileri güçlendirmek amacıyla görüşmeler yapıldığını açıkladı. Cezayir'de bulunan Ebu Zuhri, Cezayir'in Umudu İçin Birlik Partisi Başkanı Ömer Gul ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Hamas'ın, İran da dahil olmak üzere tüm İslam ve Arap ülkeleriyle dengeli ve samimi ilişkiler kurmaya çalıştığını ifade etti. Filistinli gruplar arasındaki ulusal mutabakata da değinen Ebu Zuhri, Hamas'ın Filistin'deki bölünmüşlüğe son vermek için elinden geleni yaptığına işaret etti. Hamas'ın İran'la uzun yıllar sürdürdüğü iyi ilişkiler, 2011'de Suriye devriminin başlaması ve Hamas'ın Beşar Esad rejimine destek vermeyi kabul etmemesi nedeniyle bozulmuştu.

Norveç Eski Başbakanı İran’a Seyahati Nedeniyle Gözaltına Alındı

Norveç Eski Başbakanı Kjell Magne Bondevik, geçmişteki bir İran seyahati nedeniyle Amerika’da gözaltına alındı. Avrupa’dan Amerika’ya uçan eski başbakanın, Virjinya’daki Dulles Havaalanı’ndan çıkışına izin verilmedi. Verden Gang gazetesine göre, Bondevi bir yıl önce İran’a gittiği için pasaportunda İran kaşesi bulunduğundan dolayı havaalanında bir saat süreyle gözaltına alındı. Haberde bu seyahatin yaklaşık bir yıl önce İran’daki “şiddet ve aşırılık” konferansı için yapıldığı bilgisine yer verildi.

Merkez Bankası’ndan Uçuş Yasağı İzni

İran Merkez Bankası, İran’da bulunan özel ve devlet bankalarının hepsine borçluların yurtdışı seyahatlerini konu alan bir bildiri gönderdi. Bildiriye göre, gerçek kişiler için 78 bin ABD doları ve tüzel kişiler için 130 bin ABD doları sınırı getirildi. Bu düzeylerin üstünde borçları bulunan ve geçerli bir teminat sunamayan borçlular, bankaların talebi doğrultusunda uçuş yasağı listesine kaydedilecek. 2013 yılında yapılan düzenlemede gerçek kişiler için limit 50 bin ABD doları olarak belirlenmişti. Bu limitin 50 bin ABD dolarından 78 bin dolara yükseltilmesi pek çok yatırımcı tarafından olumlu karşılandı.

İran’dan Vize Yasağına Dolar ile Tepki

ABD Başkanı Donald Trump’ın ulusal güvenliği gerekçe göstererek, Suriye, Irak, İran, Libya, Somali, Sudan ve Yemen olmak üzere 7 Orta Doğu ve Afrika ülkesinin vatandaşlarına vize yasağı getirmesinin ardından İran gösterdiği politik tepkilerin ardından iktisadi tepkiler gösterme kararı aldı. İran Merkez Bankası Başkanı Veliyullah Seyf, ülkenin resmi demeçlerinde artık Amerikan para birimini kullanmayacağını; doların yeni bir ortak döviz cinsi veya döviz sepeti ile değiştirileceğini ve uygulamaya yeni mali yılın başlayacağı 21 Mart 2017 tarihinde geçileceğini  duyurdu. Ülkenin petrol gelirlerinin dolar üzerinden hesaplandığını belirten Seyf, yeni uygulamanın ülkenin ticari partnerlerinin isteklerini karşılaması gerektiğinin altını çizdi. 2016 içinde Irak, Rusya, Türkiye ve Azerbaycan’ın ticari ilişkilerde dolar yerine kendi para birimlerini kullanma tekliflerine de değinen başkan, bu uygulama için ikili ülkeler arasındaki ticaret hacimlerinin istenilen seviyeye ulaşamadığını açıkladı.

İran’da Konut Sektörü Krizi

İran Meclisi Araştırma Kolu’nun konut sektörü ile ilgili yayınladığı rapora göre, sektörde son 5-6 yıldır gözlemlenen sorunların ekonominin göreceli ilerlemesine karşın devam ettiği belirtildi. Rapora göre, 2012 yılının mart ayından itibaren ortalamanın altında büyüme gösteren konut sektörünün bu düşük performansı 2015-16 döneminde de devam etti. Durgunluktan bir türlü çıkamayan sektörde, durgunluğun giderek derinleştiği gözlemleniyor.  Raporda vurgulanan diğer bir husus, ülkede konut sektörü ile ilgili üretilen verilerin çelişkili olmasının neden olduğu kafa karışıklığı. Konu ile ilgili Merkez Bankası ve İran İstatistik Kurumu verilerinin neredeyse birbirine zıt sonuçlar tespit etmiş olması raporda eleştiriliyor.   Yapı sektöründeki durgunluğun alt sektörleri de etkisi altına aldığını belirten Tahran Demir ve Çelik Birliği Başkanı Muhammed Azad ise hali hazırda son 3 yılda 1400 demir çelik şirketinin sektörden çekildiğini ve durgunluğun devamı halinde pek çok alt sektörlerde iflasların yaşanma riskinin altını çizdi.

Enerji Sektörü’nde Yabancı Yatırımcılar

İran Enerji Bakan Yardımcısı Ali Rıza Daemi, İran'ın, Almanya, Rusya, Güney Kore, Çin, Japonya ve Türkiye'deki şirketlerle elektrik santrali yapımı için anlaşmalar imzaladığını ve Türkiye’den Unit International ile elektrik santrali yapımı için görüşmelerin devam ettiğini belirterek, nihai anlaşmanın mart ayının ortalarına doğru tamamlanacağını açıkladı. Anlaşma taslağına göre Unit İnternational, İran’da 7 ayrı bölgede toplam kurulu gücü 6,020 MW olan 4,2 milyar ABD doları değerinde doğalgaz kombine çevrim santrali kuracak. Ali Rıza Daemi, bakanlığın projelerdeki işlerin en az yarısının yerel firmalar tarafından yapılacağını garanti ettiğini ve İran’da iş yapmak isteyen şirketlerin İran’a teknoloji kazandırması gerektiğinin altını çizdi.

İran’da Kuş Gribi Tehlikesi

Sağlık, Tedavi ve Tıp Öğrenimi Bakanının Sağlıktan Sorumlu Yardımcısı Ali Ekber Seyyari, İran’ın her tarafından gelen son raporlara göre İran’ın 14 eyaletinde kuş gribi hastalığının görüldüğünü, bu hastalığın insanlara bulaşma tehlikesinin olduğunu ve şu ana kadar herhangi bir insana bulaştığına dair bir vakaya rastlanmadığını açıkladı. Bu 14 eyalet, 31 eyaleti bulunan İran’ın yarısına tekabül etmektedir.

Amerika’daki İranlı Öğrencilerin Durumu Ne Olacak?

İran Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanı Muhammed Ferhadi, Amerika’nın İranlı öğrencilerin ülkeye girişini engellemesi üzerine hali hazırda Amerika’da öğrenci olarak bulunan İranlı öğrencilerin Amerika’da eğitimlerini devam ettirebilmelerine yönelik bazı önlemler almayı düşündüklerini söyledi. Amerika’ya öğrenin için gitmek isteyen ve Amerika’ya girişleri engellenerek bu durumdan etkilenen öğrencilerin başka ülkelerden kabul alarak öğrenimlerine en son seviyeye kadar devam ettirmelerini istedi. Amerika’da on binden fazla öğrencisi bulunan İran’ın Amerika’ya giriş vizelerinin iptalinden dolayı epeyce sıkıntı çekeceği sanılmaktadır.

Asgar Ferhadi, 2017’de OSCAR’a Katılmıyor

Sinema alanında Oscar ve Altın Küre gibi ödülleri bulunan İranlı senarist ve yönetmen Asgar Ferhadi, Amerika’nın birkaç gün önce bazı ülkelerin yolcularının ve göçmenlerinin ABD’ye girişini yasaklaması üzerine 29 Ocak 2017 tarihinde The New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, Amerika’nın bu kararından duyduğu rahatsızlığı dile getirerek 2017 yılında düzenlenecek olan Oscar törenlerine katılmayacağını açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı Aday Kayıtları 11 Nisan 2017’de Başlıyor

İran İçişleri Siyasi İşler Muavini Ali Asger Ahmedi, 19 Mayıs 2017 tarihinde İran’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, standartlara uygun seçimlerin yapılması için kurallara uygun seçim kampanyası yapılmasının gerektiğine dikkat çekti. Konuşmasının devamında İran’da 19 Mayıs 2017’de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi ve diğer seçimlerin süreci ile ilgili takvimi de açıkladı. Buna göre şu anda geçerli kanuna uygun olarak seçim kurulunun çalışmaya başlama tarihi 15 Mart 2017, İslami Şura Meclisi için aday kaydı 20 Mart 2017’de, cumhurbaşkanı adaylarının kaydı için müracaat tarihi 11 Nisan 2017’de, şehir ve köy meclis üyelerinin seçimi için müracaat 20 Mart 2017’de başlıyor.

İran’da Bebek Ölümleri

İran Sağlık Bakanlığı yetkilileri, İran’da yılda 1.500.000 bebeğin doğduğunu ve bunların yaklaşık 15 bininin öldüğünü dile getirmektedirler. İran Dahiliye Uzmanları Derneği Başkanı İreç Hosrovniya, geri kalmış bölgelerde ve köylerde yeterli sağlık merkezlerinin olmaması ve doğumların mahalli ebeler tarafından gerçekleştirilmesi nedeniyle bebek ölümlerinin dikkat çekici boyutta olduğunu açıklamaktadır. Ayrıca bu bölgelerdeki hamile kadınların çok azının sağlık merkezlerine başvurduğunu, bundan dolayı da hamile kadınların takibinin ve kontrol altında tutulmasının zor olduğunu ifade etmektedir. Yetkililerin açıklamasından anlaşıldığına göre, kırsal kesimde, geri kalmış bölgelerde ve köylerde hamile kadınların sağlık merkezlerine başvurularının sağlanması ve takiplerinin yapılabilmesi ve bebek ölümlerinin önüne geçilebilmesi veya azaltılabilmesi için birbirine yakın yerleşim alanlarının ortasına sağlık merkezlerinin kurulması gerekmektedir.

Tahran Hastanelerinin %75’i Plasco Gibi

İran Sağlık, Tedavi ve Tıp Öğrenimi Bakan Vekili, Tahran’daki hastanelerin %75’nin, ülke genelindeki hastanelerin ise %50’sinin Tahran’da 1962 tarihinde yapılan, geçtiğimiz haftalarda yanarak bir anda çöken ve birçok insana ateşten mezar olan Plasco İş Merkezi gibi ömrünü tamamlamış binalar olduğunu açıkladı. Bu binaların tamir ve restorasyonu için 175 bin milyar tümene gereksinim olduğu, hastanelerde yaklaşık 100 bin yatağa ihtiyaç duyulduğu, İran’daki mevcut 120 bin yataktan ülke genelinde 55 bininin, Tahran’da ise 13 bininin kullanılmaz durumda olduğu bildirildi. 2016 Ekim ayında İran basınında, İran’daki hastanelerdeki yatak sayısı yetersizliği ilgili olarak aşağıdaki haber yer almaktaydı: Sağlık Bakanı Yardımcısı İreç Harirçi, İran’daki hastanelerde yatak sayılarının durumunun iyi olmadığını ve gerekli sayıda yatak bulunmadığını, bu bakımdan Orta Doğu’daki 25 ülke arsında 18. sırada bulunduklarını dile getirdi. 90’lı ve 2000’li yıllarda çeşitli sebeplerle hastane yataklarının iyileştirilmesi ve sayılarının artırılması dikkate alınmamıştır. Bundan da İran’ın Orta Doğu’daki ülkeler arasında hastanelerdeki yatak kalitesi ve sayısı bakımından yetersiz durumda kalmasına sebep olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca Tahran’daki hastane binalarının %75’i dayanıksız olduğuna dair haberler 2016 Ağustos ayında İran basınına şu şekilde yansımıştı: Tahran Şehir Konseyi Sağlık Komisyonu Başkanı Rahmetullah Hafizi, Tahran’daki hastane binalarının yalnızca %25’nin dayanıklı olduğunu ve diğerlerinin en kısa sürede sağlamlaştırılmasının gerektiğini söyledi. Tahranlı yetkililer, hastanelerin birçoğunun eskidiğini ve 5 şiddetindeki depreme bile dayanıksız olduğunu bildirmektedirler. Onlarca büyük problemle karşı karşıya olan Tahran’ın hastane ve benzeri kurumların binalarının acilen yenilenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.