10-16 Ferverdin 1398
Haftalık Basın Özeti 30 Mart-5 Nisan 2019
Sel Felaketi Devam Ediyor
Bu hafta Luristan, Kazvin, İlam, Kürdistan, Çaharmahal ve Bahtiyari, Kirmanşah ve Kuzey Horasan gibi eyaletlerde sel devam etti. İran Acil Servis Kurumunun açıkladığı son verilere göre İran’da 17 Mart'ta başlayan sel felaketinde bugüne kadar 70 kişi hayatını kaybetti, 768 kişi de yaralandı.
160 Milyon Dolarlık Zarar
Yol Bakım ve Ulaştırma Kurumu son günlerde devam eden yağışlar nedeniyle İlam, Kürdistan, Çaharmahal ve Bahtiyari, Kirmanşah ve Kuzey Horasan eyaletlerinde yaklaşık 160 milyon dolarlık zarar meydana geldiğini açıkladı. Luristan Toplu Konut Vakfı Genel Müdürü Mesud Rezai ise Poldohter şehrinde yaklaşık 3 bin konut ve ticari alanın selde zarar gördüğünü ifade etti.
İmam Rıza Türbesinin Yeni Başkanı Atandı
Meşhed kentinde bulunan ve ülkenin en prestijli vakıflarından olan İmam Rıza Türbesi Vakfı Başkanlığa Devrim Rehberi Ali Hamenei tarafından Ahmed Mervi atandı. Mervi, Yargı Başkanlığına atanan İbrahim Reisi’nin yerine geçti.
Iraklılara Ücretsiz Vize
İran'ın Irak Büyükelçiliği, 1 Nisan'dan itibaren İran'a seyahat etmek isteyen Iraklılar için ücretsiz vize verilmesine başlanacağını açıkladı. Irak hükümeti de eş zamanlı olarak İranlı vatandaşlara ücretsiz vize verilmesi uygulamasının başladığını duyurdu.
Huzistan’da OHAL İlan Edildi
Huzistan Eyaleti Valisi Golam Rıza Şeriati’nin eyaletteki barajların su hacminin ilerleyen günlerde artacağına işaret ederek İçişleri Bakanlığından olağanüstü hâl ilan etmesini istemesi üzerine İçişleri Bakanlığı bölgede OHAL ilan etti. Şeriati, 56 köyün tahliye edilmesinin ön görüldüğünü söyledi.
İran’dan Türkiye’ye Tebrik Mesajı
31 Mart Yerel Seçimlerinin sonuçlarının açıklanmasından sonra İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Türkiye'deki seçimlerin başarılı geçmesinden dolayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı kutladı. Ruhani’nin 31 Mart Mahalli İdareler Seçimi dolayısıyla Erdoğan'a hitaben yayımladığı tebrik mesajında şu ifadelere yer verildi: "Türkiye'deki belediye seçimlerinin ülke genelinde coşkulu ve başarılı geçmesi nedeniyle zat-ı alinizi ve Türkiye halkı ile hükûmetini tebrik ediyorum. Seçimler, halkın kendi kaderini tayin etmesinin ve demokrasinin hakimiyetinin bir nişanesidir. Dost ve kardeş Türkiye halkı için yüce Allah'tan başarı ve mutluluk diliyorum."
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi de yaptığı açıklamada “Türkiye'de yerel seçimlerinin başarılı bir şekilde yapılmasından dolayı Türk hükûmetini, milletini ve siyasi partilerini tebrik ediyoruz. Seçimlerin barışçıl yapılması ve halkın geniş katılımının olması dost ve kardeş ülkede demokrasinin bir başka göstergesidir. Bu sonuçların Türk devletine ve halkına refah, mutluluk ve kalkınma getirmesini diliyoruz. Demokrasinin bölge ülkelerinde bağımsızlığın, güvenliğin ve istikrarın temel güvencesi olduğuna şüphe yoktur.” ifadelerini kullandı.
Brian Hook’tan İran Açıklaması
ABD'nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook, İran yaptırımları kapsamında geçici muafiyet verdikleri sekiz ülkeden üçünün İran'dan petrol ithalatını sıfıra indirdiğini açıkladı. Hook, söz konusu üç ülkenin isimlerini söylemedi. İran yaptırımları kapsamında geçici muafiyet alan ülkeler ise; Türkiye, Çin, İtalya, Güney Kore, Hindistan, Japonya, Yunanistan ve Tayvan.
Zarif: ABD Yaptırımları Ekonomik Terördür
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif 2 Nisan Salı günü resmî Twitter hesabından ABD’nin yaptırımlarını değerlendirdi. Zarif, “ABD’nin yoğun yaptırımları İran’daki yoğun yağışın yol açtığı sellerden zarar gören insanlara yardım ulaşmasını engellemektedir. Bu bir ekonomik savaş değil, ekonomik terördür.” açıklamasında bulundu.
Almanya’dan İran’a Sel Baskını için Yardım
Almanya’nın Tahran Büyükelçisi Michael Klor Berchtold, İran’ın son haftalarda karşı karşıya kaldığı sel felaketi için Almanya’nın afet yardımı sağlayacağını belirtti. 1 Nisan Pazartesi günü resmî Twitter hesabından açıklama yapan büyükelçi, afet yardımının 40 tekne ve güvenlik ekipmanlarından oluşacağını duyurdu.
Kasımi: Arap Birliği Zirvesine Pozitif Atmosfer Hâkim
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, 31 Mart Pazar günü Tunus’ta düzenlenen Arap Birliği Zirvesi ile ilgili açıklamalarda bulundu. Kasımi, Arap Birliği Zirvesinin genel atmosferinin önceki toplantılardan daha olumlu olduğunu belirtirken İran’a yöneltilen bazı iddiaları reddetti. Kasımi, “İslam dünyasının, meşru olmayan İsrail rejimi tarafından Arap-Müslüman topraklarının işgali meselesine öncelik vermesi gerektiğine inanıyoruz ve İran’ın Arap ülkelerinin içişlerine müdahalesi olduğuna dair iddiaları reddediyoruz.” dedi.
Zasypkin: İran’ın Bölgedeki Rolünü Kabul Ediyoruz
Lübnan Amerikan Üniversitesi’nde yapılan bir toplantıya konuşmacı olarak katılan Rusya’nın Lübnan Büyükelçisi Alexander Zasypkin, ülkesinin İran’ın bölgedeki rolünü her zaman kabul ettiğini belirtti. Zasypkin, İran ve Rusya’nın bölgede geniş bir iş birliği kapsamının mevcut olduğunu ancak bazı tarafların bu konuda şüphe ve tereddüt oluşturma eğiliminde olduğunu söyledi. Büyükelçi, iki ülkenin Suriye konusunda dayanışma ve iş birliğine dair umutlarını dile getirdi.
Çin İran’dan Petrol Alımını Arttırdı
Gümrük istatistiklerine göre Çin, 2019 Şubat ayında İran’dan günlük 512 bin varil petrol ithal etmiştir. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre %7,4 artış göstermektedir. Çin'in 2019 Ocak ayında petrol ithalatı günlük 379 bin varil iken Şubat ayında günlük 512 varile ulaşmıştır. İthalattaki bu artış %35 olarak gerçekleşmiştir.
Japonya İran’dan Petrol İthal Etmeye Devam Edecek
Japonya Meclisi, İran'dan ham petrol ithalatı için Japon şirketlerinin gemi sigortalarını Nisan 2019'dan itibaren bir sene uzattı. Japonya’nın yeni Tahran Büyükelçisi ülkesinin İran’dan petrol ithal etmeye devam edeceğini söyledi. Büyükelçi iki ülke arasındaki ekonomik bağları pekiştirmenin, İran’la ilişkilerinin geliştirmenin Japonya’nın birinci önceliği olduğunu belirtti.
İran’da Kırmızı Et Fiyatlarında Artış
İran İstatistik Merkezine göre 2019 yılının Şubat ayında kırmızı et fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre %120 artış gösterdi. Mart 2018-Mart 2019 arasındaki dönem koyun ve inek fiyatlarının en yüksek olduğu dönemdir. Bu ürünlerin fiyatları ise 42 ve 39 bin tümenden 95 ve 86 bin tümene yükselmiştir.
Tebriz’de Eğitim Zirvesi
Tebriz Üniversitesi Rektörü Mir Rıza Mecidi, Kafkasya Üniversiteler Birliği eğitim fuarına Tebriz Üniversitesinin ev sahipliği yapacağını açıkladı. Mecidi, Türkiye ve İran üniversitelerinin bilim ve teknoloji üretimi de dâhil olmak üzere çeşitli alanlardaki iş birliğine ve kapasitelerine işaret ederek şöyle dedi: “Bu zirvenin düzenlenmesinde, üniversiteler arası bilimsel, araştırma ve kültürel kabiliyetlerin tanıtılması ve iş birliğinin genişletilmesine fırsat sağlaması esas alınmıştır.” 19-20 Nisan tarihlerinde Tebriz Üniversitesinde düzenlenecek olan eğitim zirvesine Türkiye’den 15’ten fazla rektör ve birçok üniversite yöneticisinin katılacağı ve Kafkasya Üniversiteler Birliği Başkanı Prof. Dr. Ramazan Korkmaz’ın da hazır olacağı açıklandı. Zirvede Türk üniversiteleri ile akademik iş birliği ve öğrenci değişimlerini artırma konularına da değinileceği belirtildi.
Kafkasya Üniversiteler Birliği’nin Kafkas bölgesinden 164 üyesi bulunmaktadır. Tebriz Üniversitesi de bu birliğin asil üyelerindendir.
Cemşid Meşayihi Vefat Etti
Tahran Erfan Hastanesinde tedavi gören tiyatro ve dizi oyuncusu Cemşid Meşayihi 85 yaşında hayatını kaybetti.
1934 yılında Tahran’da doğan Meşayihi, genç yaşlarında oyunculuğa başladı. 1957 yılında “Doktorluk Vazifesi” gösterisinde rol alarak oyunculuğa başladı. 1963 yılında “Yılan Örtüsü” adlı kısa filmi ile kamera karşısına geçen ünlü sanatçı, 1965 yılında “Tuğla ve Ayna” filmi ile ilk sinema filminde rol aldı. Meşayihi, 90’dan fazla filmde ve yaklaşık 50 dizide rol almıştır. Sanat hayatında “Kemalu’l-Mülk” ve “Golha-yi Davudi” filmleri ile Fecr Film Festivali bünyesinde Kristal Simurg en iyi erkek oyuncu ödülünün iki defa sahibi olmuştur.
Cemşid Meşayihi’nin 6 Nisan Cumartesi günü düzenlenecek cenaze töreninin ardından toprağa verileceği açıklandı.
İrşad Bakanı Abbas Salihi ve Radyo Televizyon Kurumu Başkanı Ali Asgari, Meşayihi’nin ailesine taziye ziyaretinde bulundular. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de taziye mesajı yayımladı. Ruhani, Meşayihi’nin ailesine ve sanat camiasına başsağlığı diledi. Sosyal medya hesabından da Meşayihi ile son görüşmesinden de bir fotoğraf paylaştı.
Bamdej Sakinleri Tren Vagonlarında Yaşıyor
İran'da meydana gelen sel felaketi Ahvaz şehrine bağlı Bamdej köyünü de etkiledi. Köy halkının, köylerinin su altında kalmasından sonra demiryolu işletmesine ait tren vagonlarda yaşadığı açıklandı. Ayrıca son yağışlar ve Karkheh Dam barajının su hacminin artması ve taşkın oluşmasıyla birlikte Dez nehri yakınındaki köylerin çoğu sular altında kalmıştır.
Aga Han Vakfı Özel Ödülü Muhammed Rıza Şeceryan’a Verildi
Aga Han Müzik Festivali “Hodavendigar-i Musiki” özel ödülü geleneksel musiki sanatçısı Muhammed Rıza Şeceryan’a verildi. Festivalin hakem heyeti Şeceryan’ı dünya ortak müzik mirasının zenginleşmesine sürekli katkıda bulunmuş, yalnızca İran’ın değil, ülkenin sınırları dışına taşan ve toplumları icra ettiği sanatıyla etkilemiş hem bir sanatçı hem de bir öğretmen olarak nitelendirdi.
Aga Han Müzik Festivali 29-31 Mart tarihleri arasında Portekiz’in başkenti Lizbon’da düzenlendi. İran’ın meşhur setar ve tar enstrümanları virtüözü Daryuş Tılayi, ney sanatçısı Şaho Andelibi, santur sanatçısı Areş Mohafiz ve kemançe sanatçısı Rıza Pervizzade festivalde ödül alan diğer İranlı sanatçılar oldular.
Batı Azerbaycan Dinî Azınlıklarından Luristan’daki Selzedelere Yardım
Urmiye Süryanileri Derneği Başkanı Ziya Allahverdi, 5 Nisan Cuma günü basına verdiği demeçte Batı Azerbaycan dinî azınlıklarının hazırlamış oldukları insanı yardımın Luristan’daki sel mağdurlarına ulaştırılmak üzere yola çıktığını haber verdi. Gıda maddelerinin yer aldığı yardım paketlerinde ayrıca ilaç, hijyen malzemeleri ve giysilerin de yer aldığı açıklandı. Allahverdi, yardım paketlerinin hazırlanmasında Süryani Doğu Kilisesi, meclisteki İran Süryanileri vekili, Azerbaycan Ermeni Piskoposluğu ve Hristiyan Mecnuniyans Yardım Kuruluşunun katkıları olduğunu söyledi. Toplanan yardımın 1.570.000 riyal değerinde olduğu ve 4 Nisan sabahı Luristan’a götürülmek üzere yola çıkarıldığı ifade edildi.
Luristan eyaletindeki Horremrud nehri ile Dilfan, Kuhdeşt, Silsile, Pildohter, Memulan, Borucerd ve Çegeni ilçelerindeki nehirler aşırı yağış nedeniyle taşmış ve Meruk Barajı’nın yıkılması sonucu bölgedeki meskûn yerler ile tarım alanları ciddi hasara uğramıştı.
Muhammed Rencber Emiri Hayatını Kaybetti
İran'ın en eski gazete satıcısı olarak Guinness Rekorlar Kitabı'na giren Muhammed Rencber Emiri, 93 yaşında Elburz eyaletinin merkezi Kerec kentinde hayatını kaybetti.
Huzistan'ın Babel kentinde 1926 yılında doğan Emiri, 1937 yılında 11 yaşındayken Tahran'da gazete satmaya başladı. Aynı zamanda yazar olan Emiri, 82 yıllık meslek hayatını anlatan "Bir Gazete Satıcısının Hatıratı" adlı otobiyografisini kaleme almıştır. Emiri, 6 Nisan Cumartesi günü Kerec kentinde kılınacak namazın ardından toprağa verildi.