Rusya, İran ve Suriye Dışişleri Bakanları Moskova’da Görüştü

Esad rejimini destekleyen Rusya ve İran, ABD’nin Suriye’ye füze saldırısı sonrası Esad’ı yalnız bırakmadıklarını göstermek amacıyla üçlü toplantı kararı aldı. Moskova'da 14 Nisan Cuma günü dışişleri bakanları üçlü toplantısı Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallimi’nin katılımlarıyla gerçekleşti. Görüşme sonrası Muallim ve Zarif'le birlikte kameralar karşısına geçen Lavrov, ABD'nin Suriye'ye yönelik saldırısını 'saldırganlık eylemi' ve 'uluslararası hukukun ihlali' olarak gördüklerini söyledi. Lavrov, "Bu saldırganlık eylemi, barış sürecini baltalamaya ve rejimi değiştirmeye yönelikti. Bu girişimler başarıyla sonuçlanmayacak" dedi. Hem Moskova'nın hem de Şam ve Tahran'ın, Washington'ın 'Suriye'nin egemenliğine saygı duyması gerektiğini düşündüğünü' söyleyen Lavrov, "ABD ve müttefiklerinin Suriye'nin egemenliğine saygı duyması ve 7 Nisan'da meydana gelen olayın tekrarlanmaması konusunda ısrarcıyız. Zira böyle bir eylemin tekrarlanması, hem bölgesel hem de küresel güvenlik bakımından çok ciddi sonuçlar doğurur" ifadelerini kullandı.

İran ve Suriye Genelkurmay Başkanları Telefon Görüşmesi Yaptı

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Suriyeli mevkidaşı Ali Eyub ile yaptığı telefon görüşmesinde ABD’nin Suriye’ye yaptığı saldırıyı kınayarak, bu olayın uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtti.

ABD’nin Füze Saldırısına İran Devrim Rehberi’nden Tepki

İslam İnkılabı Rehberi Ayetullah Hamenei, ABD’nin Suriye’ye füze saldırısının stratejik bir hata olduğunu ve geçmiş hataların tekrar edildiğini söyledi. Ayetullah Hamenei Amerikan eski yönetiminin IŞİD'i oluşturduğunu/yardımcı olduğunu, şimdiki yönetimin de IŞİD ve benzeri grupları güçlendirmekte olduğunu söyleyerek bu grupların gelecekte Amerika’yı da tehdit edeceğini iddia etti.

Rezai’den Rusya-İran İlişkilerine Dair Açıklama

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Başkanı Muhsin Rezayi, ABD’nin Suriye saldırılarını kınayarak, bu saldırıların Rusya’ya İran’la stratejik ilişkilerinin hayati öneme sahip olduğunu hatırlattığını belirtti.

Laricani, Mısır’daki Terör Saldırılarını Kınadı

İslami Şura Meclisi Başkanı Ali Laricani, Mısır Meclis Başkanı Ali Abdul-Al Seyyid Ahmet'e gönderdiği mesajında Mısır halkının acılarını paylaştığını söyleyerek, bu ülkedeki terör saldırılarını kınadı. Laricani, terörizmin bütün semavi din mensupları ve insanlık için tehdit olduğunu, bu kötü olayın bütün dini değer ve öğretilere aykırı olduğunu belirtti.

Rusya İran’a Amfibi Uçakları Sağlayacak

Bir Rus yetkilinin açıklamasına göre Rusya ile İran arasında, İran’a ihraç edilmek için  “Orion-20” amfibi çıkartma uçağı üretimi sözleşmesi imzalandı.  

İran Donanması Uluslararası Sulardaki Varlığını Artıracak

İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Kor-Amiral Seyyari, İran donanmasının uluslararası sulardaki varlığını artıracağını ve savaş gemilerini Atlantik Okyanusuna yönlendirme planının olduğunu açıkladı.

AB İran’a Karşı Yaptırımlarını Uzattı

Avrupa Birliği İran’da insan hakları ihlaliyle ilgili yaptırım kararını bir seneliğine uzattı. AB tarafından alınan karar 82 İranlı gerçek-tüzel kişiyi ve AB’ye ihraç edilen bazı ürünleri kapsamaktadır.

İran ve Umman Deniz Kuvvetlerinden Ortak Tatbikat

İran ve Umman’ın Deniz Kuvvetleri 10 Nisan 2017’de Hint Okyanusu’nda arama kurtarma amaçlı ortak askeri tatbikat başlattı. İranlı mürettebattı taşıyan gemiler Umman’ın başkenti Maskat’a yanaştı.

1395 Yılında 600 Bin Adet Yeni İstihdam Yaratıldı

Ruhani ekonomi hakkında yapmış olduğu bir değerlendirme toplantısında; 1395 yılında (20 Mart 2016-20 Mart 2017) İran’da 600 bin yeni istihdam yaratıldığını söyledi. İran’da ekonomik anlamda en önemli sorun işsizlik bu sebeple yeni istihdam alanlarının yaratılması işsizliğin azaltılması için son derece önemli. Nükleer Anlaşma sonrasında ülkede milli gelir artış hızı %6 civarında gerçekleşti ve ilave 600 bin kişilik istihdam yaratıldı. İran’da işsizlik oranı %12 ve gençlerde bu oran %20 civarında. 1395 yılında yaratılan 600 bin yeni istihdam işsizliğin aşağı çekilmesi için yeterli değil. İran’da her yıl 600 ila 800 bin civarında yeni kişi işgücüne katılıyor. 

Yabancılar Sosyal Güvenlik Şemsiyesine Dâhil Değil

İran Sosyal Güvenlik Yasası yabancıları dışlayıcı hükümler ihtiva ediyor. Ülkede kanuni olarak yaşama ve çalışma hakkı olan yabancılar İran’da devlet tarafından kendi vatandaşlarına sağlanan sosyal güvence haklarına sahip değiller. Sosyal Güvenlik Kurumu başkanı Hüseyin Cudaki çok uzun süredir İran’da yaşayan ve İran’da çalışma iznine sahip çok sayıda Iraklı ve Afganlının sosyal güvenlik şemsiyesinin dışında olduğunu ve bu kişilerin sigorta sisteminin dışında bırakılmasının İran’ın menfaatine olmadığını söyledi. 

İran Araç Üretimi Arttı

1395 yılında İran’ın en önemli taşıt üretim şirketi olan Asre Khodro firması 1,250,000 bin araç üretti.  Nükleer Anlaşmanın hemen sonrasında yapılan tahminlere göre bu rakam 1,3 milyon civarındaydı. Araç üretiminin beklenenin altında kalmasının temel nedenlerinden bir tanesi Renault ve Peugeot gibi firmaların İran’da yeniden taşıt satışına başlama ihtimali olarak gösteriliyor. Birçok alıcı bu firmaların İran pazarına girmesi halinde Avrupa yapımı araç satın almayı istemeleri. Eğer Renault ve Peugeot gibi firmalar İran piyasasına girerlerse muhtemelen talep bu arabalara doğru kayacak. Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre 1395 yılında yerli araç üretimi bir önceki yıla göre %41 artış gösterdi. Bu artış uzunca süredir resesyon içerisinde olan İran ekonomisi bakımından olumlu bir gelişme.

Perviz Fettah Cumhurbaşkanlığı Adaylığından Çekildi

6 Nisan Perşembe günü toplanan İslam Devrimi Güçleri Halk Cephesi Genel Kurulu Mayıs ayında yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılacak adayları netleştirmişti. Bu isimler:

• Muhammed Bakır Kalibaf (Tahran Belediye Başkanı),
• Perviz Fettah (Ahmedinejad hükümetinde Enerji Bakanı),
• Mehrdad Bezirpaş (Vatan-ı İmruz gazetesinin sahibi ve eski milletvekili),
• Ali Rıza Zakani (Uzun yıllar Besic Teşkilatında önemli görevler üstlenmiş olan Tahran eski milletvekili)
• İbrahim Reisi (Meşhed’de bulunan İmam Rıza Türbesi’nin vakfı Astân-ı Kuds-i Rezevî’nin Başkanı ve Eski Başsavcı).

Ancak sonraki günlerde Perviz Fettah yaptığı açıklamada adaylıktan çekildiğini bildirdi.

Adaylardan Nihayi Aday Lehine Çekilme Taahhüdü

İslam Devrimi Güçleri Halk Cephesi Merkez Konsey üyesi Mehdi Çemran yaptığı açıklamada Halk Cephesi çatısı altında seçime girecek olan beş kişinin seçim sürecinde nihai aday lehine çekileceklerine dair yazılı taahhütte bulunduklarını söyledi.

Reisi’nin Aday Olması İran Milletine Hakarettir

İmam Humeyni’nin veliahtı olarak gösterilen ancak 1988 yılında muhaliflere yönelik idamlara karşı çıktığı için veliahtlıktan azledilen Ayetullah Hüseyin Ali Muntazıri’nin oğlu Ahmet Muntazıri 9 Nisan Pazar günü verdiği bir röportajda İbrahim Reisi’nin Cumhurbaşkanlığı adaylığına ilişkin açıklamalarda bulundu. Ahmet Muntazıri, 1988 yılındaki idamlara karar veren komitenin üyelerinden biri olan İbrahim Reisi’nin Cumhurbaşkanlığına aday olmasını ‘İran milletine hakaret’ olarak yorumladı. Hiçbir siyasi tecrübesi olmayan Reisi’nin nasıl Cumhurbaşkanlığı yapacağını soran Muntazıri, yürütme organında farklı siyasi gruplardan iş tecrübesi olan birçok kişi bulunduğunu ve Reisi’nin aday olmasının bu kişilere ve millete hakaret olduğunu söyledi.

Cumhurbaşkanlığına Yeni Bir Aday Daha

Kum şehrinde bulunan El-Mustafa Uluslararası Üniversitesi hocalarından Ayetullah Muhsin Garaviyan 19 Mayıs günü yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olacağını açıkladı.

150 Şehirde Elektronik Oy Kullanılacak

Şehir ve Köy Konseyi Seçimlerini Denetleme Merkez Heyeti Başkanı Muhammed Mahmudi Şahnişin 150 şehirden 7 ve 9 kişilik konsey üyeleri olanlarda seçimlerin elektronik oyla yapılacağını bildirdi.

Devrim Muhafızları Ordusu Tugay Komutanı Öldürüldü

Devrim Muhafızları Ordusunun Zabul ilçesindeki Kurin Tugay Komutanı Ruhullah Âli 10 Nisan Pazartesi günü Sistan ve Belucistan vilayetinde bulunan Zahedan-Haş yolunda gece saatlerinde uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Habere göre tugay komutanı, Binbaşı Ruhullah Âli, Zahedan şehrinin 80 km batısında bulunan Kurin köyüne Kurin Tugay Merkezini denetlemek için gitmişti. Sipahnews’in haberine göre çatışma sonucu söz konusu silahlı iki kişi öldürüldü, iki kişi de tutuklandı.

Mutahhari: İran Radyo ve Televizyon Kurumu (İRİB) Kanunsuz Yönetilmektedir

Tahran Milletvekili ve Kültür Komisyonu üyesi Ali Mutahhari İran Radyo ve Televizyon Kurumu (İRİB)’nu eleştirdi. Mevcut durumda İRİB’in kanunsuz olarak yönetildiğine işaret eden Mutahhari bu kurum üzerindeki denetimin işlevsiz ve göstermelik olduğunu söyledi. Ali Mutahhari, İRİB’in idare ve denetimini düzenleyen anayasanın 175.maddesine işaret etti ve bu maddenin söz konusu kurumun idare, denetim ve siyasetini belirlediğine dikkat çekti. Mutahhari, İRİB ile ilgili genel ilkeler ve politika, yönetim ve denetim kanunu olmak üzere üç yasaya ihtiyaçları olduğunu vurguladı. 

“Ruhani Hükümetinin Devamı İran’ı İkinci Sudan’a Dönüştürecek”

Düzenin Yararını Teşhis Konseyi Sekreteri Muhsin Rızai, Hasan Ruhani hükümetinin ekonomi politikalarını sert bir şekilde eleştirdi. Ruhani hükümetinin ekonomi politikalarını eleştiren ve İslam Devrimi’nin ekonomiye yansımadığını ileri süren Rızai eğer öyle olmuş olsaydı hem halkın ve toplumun yaşamı devrimci olurdu hem de yaptırımlar etkisiz hale getirilmiş olurdu dedi. Rızai, Ruhani hükümetinin devam etmesi durumunda İran’ın ikinci Sudan’a dönüşeceğini iddia etti. Uluslararası Şeffaflık Örgütü raporuna göre yolsuzluk oranının en yüksek olduğu ülke olan Sudan’la İran’ı mukayese eden Rızai bu kıyaslamanın sebebine dair daha fazla açıklık getirmedi. 

“Yargı 78 Milyon Dolar Yasadışı Ek Ücret Verdi”

Tahran Milletvekili Mahmud Sadıgi 10 Nisan Pazartesi günü Meclis açık oturumunda yaptığı konuşmada Yargı ve Sayıştay’ı eleştirdi. Sayıştay’ın kendilerine güvenmediğini ve bu yüzden raporları paylaşmadığını ileri süren Sadıgi; ancak Sayıştay’ın son raporuna göre astronomik maaşlarla mücadele ettiğini iddia eden kurumlarda geniş çaplı yasadışı işlemlerin gerçekleştiğini söyledi. Bu kurumlardan Yargıyı kasteden Sadıgi yasadışı verilen maaşların astronomik maaşların on katı olduğunu iddia etti. Mahmud Sadıgi ayrıca milletvekillerinin bile aylık hesaplarına niçin ve ne kadar yatırıldığını ve dört yıl sonra lazım olması durumunda denetim kurumlarına nasıl cevap vereceklerini de bilmediklerini söyledi. Yargı Başkanı Birinci Yardımcısı Muhsin Ejei ise yaptığı açıklamada bu iddiaları yalanladı.

Ahmedinejad Cumhurbaşkanlığına Aday Oldu

İran eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad 12 Nisan Çarşamba günü Cumhurbaşkanlığı dönemindeki yardımcıları İsfendiyar Rahim Meşai ve Hamid Rıza Bekai ile birlikte seçim bürosuna giderek Cumhurbaşkanlığı için başvuruda bulundu. Geçtiğimiz aylarda Devrim Rehberi Ali Hamenei ile görüşen ve Rehber tarafından seçime katılmaması tavsiye edilen Ahmedinejad’ın Rehber’in uyarılarını dinlediğini ve bu yüzden seçime katılmayı düşünmediğini söylenmiş olmasına rağmen adaylık başvurusunda bulunması akıllarda soru işareti bıraktı. Ahmedinejad seçim başvurusundan sonra yaptığı açıklamada seçime katılması yönünde halk tarafından geniş baskı olduğunu ve Hamenei’nin tavsiyelerinin seçime katılmasına engel olmadığını söylemesi dikkat çekti.

İran, Umman, Pakistan ve Kazakistan’dan Tatbikat

İran Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Habibullah Seyyari 10 Nisan Pazartesi günü yaptığı açıklamada İran’ın Umman, Pakistan ve Kazakistan’la birlikte ortak tatbikat gerçekleştireceğini söylemişti. Umman ile Hint Okyanusu’nun doğusunda Hürmüz Boğazı’nda ‘Arama-Kurtarma’ adında 8 Nisan Cumartesi günü başlayan ve üç-dört gün devam edecek olan tatbikata değinen Seyyari bu tatbikatın her yıl yapılacağını, bir yıl İran’ın bir yıl Umman’ın ev sahipliği yapacağını, bu yılki ev sahibinin Umman olduğunu ifade etti.  Bu tatbikatta üç gemi ve bir savaş helikopterinin bulunduğu bilgisini veren Seyyari tatbikatın bölge güvenliğini sağlamak ve bölgede gemilerin güvenliğini artırmak için yapıldığını vurguladı. Konuşmasında Pakistan’daki filoya işaret eden Seyyari bir taktik tatbikatını da Pakistan ile yapacaklarını ve bir diğer filonun da Kazakistan’a gönderildiğini ve bu filonun en kısa zamanda Kazakistan’la ortak tatbikat gerçekleştireceğini açıkladı. 

“Ruslara Güvenilmez”

İran İnsansız Savunma Sistemleri Teşkilatı İkinci Başkanı Ali Asgar Zarii verdiği bir röportajda Suriye’deki son gelişmeleri değerlendirdi. Suriye’de ABD’nin saldırısında Füze Savunma Sisteminin devre dışı bırakıldığı yönünde çıkan haberlerin sorulması üzerine bunun resmi bir kaynakla teyit edilmediğine dikkat çeken Zarii ancak Rusların bazı konularda ABD ile ortak hareket ettiklerini söyledi. İran halkının Rusları iyi tanıdığını ve Rusların kritik durumlarda ABD gibi büyük güçlerle ters düşmeyeceğini bildiğine işaret eden Zarii, Suriye konusunda Rusların önemli işler başardığını ve burada stratejik ve hayati çıkarları olduğunun unutulmaması gerektiğini söyledi. Zarii son olarak Suriye’de bu konuda bir ihlal söz konusu olduğunda herkesten çok Rusya’nın zarar göreceğini ifade etti.

Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Aday Adayları Hakkında Kısa Bir Değerlendirme

İran’da yapılacak olan cumhurbaşkanlığı aday adayları 11-15 Nisan tarihlerinde başvurularını yaptılar. Herkes yedeği ile başvurdu dersek yanlış olmasa gerek.  Muhafazakâr kesimden:

İslami Koalisyon Partisinden Mühendis Mustafa Mir Selim,  İslam Devrimi Güçleri Halk Cephesinin belirlediği beş adayından dördü;  Seyyid İbrahim Reisi,  Muhammed Bakır Kalibaf,  Hamid Rıza Hacı Babai,  Ali Rıza Zakani Hamid Rıza Bekai Mahmud Ahmedinejad,

Reformist kanadın adayları olarak  Hasan Ruhani İshak Cihangiri.

Bu adaylar dışında cumhurbaşkanlığı için gerekli şartları taşıyan ve taşımayan birçok kimse siyaset, sanat, meslek erbabı ve sıradan vatandaşlar da adaylık başvurusunda bulundular. Başvuru sonuçlarının 21 Nisan’da açıklanması bekleniyor.